oa Onderzoekspraktijk en onderzochte praktijk

Sinds jaar en dag proberen sociale wetenschappers en wetenschapsfilosofen een model van wetenschappelijk onderzoek te ontwikkelen waarin ook aan de onderzochten een stem wordt gegeven, of zoals Tromp zegt: dat berust op een subject-subjectrelatie tussen onderzoekers en onderzochten. Het interpretatieve model blijkt daarvoor niet te voldoen, onder meer omdat de eis van objectiviteit daarin zo wordt uitgelegd dat de onderzoeker zelf 'transparant' moet worden en daardoor nauwelijks zelf als subject met eigen inbreng kan figureren. Dat is wel het geval in de vele varianten van actie- of handelingsonderzoek die in de loop van de jaren zijn ontwikkeld. Maar van die modellen moet dan weer gezegd worden dat hun theoretische onderbouwing niet altijd even hecht was. In Nederland werd een vorige interessante bijdrage geleverd door Harry Coenen (1987), die zich grotendeels baseerde op het werk van Giddens. Inmiddels is zowel de praktijk als de theorie van deze vorm van onderzoek een stapje verder. In haar proefschrift levert Coyan Tromp een gedegen filosofische onderbouwing van wat zij aanduidt als een 'kritisch-reflexief wetenschapsmodel'. Die onderbouwing berust in haar geval grotendeels op het werk van Habermas, met een belangrijke rol voor Bourdieu en Giddens.