oa Revitalisatie van het poldermodel

Even leek het poldermodel zijn einde nabij. Afgelopen jaar heeft het tweede kabinet-Balkenende met grote voortvarendheid getracht om op sociaal-economisch terrein besluiten te nemen en veranderingen door te voeren buiten het poldermodel om. Eenzijdig werden maatregelen afgekondigd zonder de sociale partners daarin te kennen. Deels weken deze voorstellen af van adviezen van de Sociaal-Economische Raad, deels waren zij zelfs in tegenspraak met eerdere gemaakte afspraken met de sociale partners. Hoewel geen verrassing, de inhoud van de voorgestelde ingrepen in de verzorgingsstaat loog er niet om. Conform de regeerakkoorden van Balkenende I en II wordt het moeilijker om in de WW en de WAO te komen. Alleen mensen die vier jaar of langer hebben gewerkt hebben nog recht op een werkloosheidswet (WW-)uitkering. De Wet op de arbeidsongeschiktheidverzekering (WAO) wordt beperkt tot mensen die volledig arbeidsongeschikt zijn. Daarnaast gaat een streep door de fiscale voordelen van VUT- en prepensioensparen. De Nederlandse overheid treedt verder terug. Burgers moeten hun eigen verantwoordelijkheid nemen. De verzorgingsstaat wordt niet alleen afgeslankt, ook de solidariteit wordt ondergraven. Zelfredzaamheid staat voorop. Daarnaast weigerde de minister van Sociale Zaken, De Geus, aanvankelijk cao's voor 2005 algemeen verbindend te verklaren (avv) waarin een loonstijging wordt afgesproken. Dit laatste impliceert een kanteling van de Nederlandse arbeidsverhoudingen: een afglijden naar een conflictmodel, waarbij free-riding niet meer mogelijk is en bonden via loonclaims moeten trachten de organisatiegraad op peil te houden. Het avv'en voorkomt concurrentie tussen werkgevers en werknemers binnen een bedrijfstak en draagt daarmee bij aan de stabiliteit van de Nederlandse arbeidsverhoudingen en aan de arbeidsrust.