2004
Volume 99, Issue 4
  • ISSN: 0025-9454
  • E-ISSN: 1876-2816

Abstract

Abstract

First, this inaugural lecture argues that there are sources of discontent that undermine the social legitimacy of our welfare state; middle classes in danger of becoming alienated from the welfare state, undeserving beneficiaries having to meet stricter requirements, and social systems becoming entangled in complexity.

Second, it explores the innovative power of democratization in addressing discontent. Four interventions are discussed: strengthening 1) universal arrangements, 2) collective involvement, 3) trust in beneficiaries and civil servants, 4) ownership in social security. And it sketches how transformation can be achieved by allowing space for bottom-up initiatives aiming to renew the welfare state.

Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/MEM2024.4.002.ROOS
2024-12-01
2024-12-30
Loading full text...

Full text loading...

References

  1. Amagir, A. & Kremer, M. (Red.) (2024) Bestaanszekerheid begint bij een betrouwbare overheid. Amsterdam: Kenniscentrum Ongelijkheid.
    [Google Scholar]
  2. Bader, V. & Maussen, M. (2023). Associative Democracy and the Crises of Representative Democracies. Routledge.
    [Google Scholar]
  3. De Jonge, A. (2021, 2maart), ‘Nieuwe wet moet einde maken aan ‘boodschappenboete’. Binnenlands Bestuurhttps://www.binnenlandsbestuur.nl/sociaal/menselijke-maat-terug-de-bijstand
    [Google Scholar]
  4. Bleich, A. (2008). Joop den Uyl 1919-1987 – Dromer en doordouwer. Uitgeverij Balans.
    [Google Scholar]
  5. Bouwmeester, M., Brink, B. & VonkG. (Red.) (2022). Eerlijk, eenvoudig en toekomstbestendig, Drie pleidooien voor universalisme in het Nederlandse socialezekerheidsstelsel. Instituut Gak.
    [Google Scholar]
  6. De Jonge, A. (2021, 2maart), ‘Nieuwe wet moet einde maken aan ‘boodschappenboete’. Binnenlands Bestuur. https://www.binnenlandsbestuur.nl/sociaal/menselijke-maat-terug-de-bijstand
    [Google Scholar]
  7. De Haan, H. & Rotmans, J. (2011). Patterns in transitions: Understanding complex chains of change. Technological forecasting and social change, 78(1), 90-102.
    [Google Scholar]
  8. De Lange, S. (2017). Voorbij de Politieke Crisis! [Oratie], Universiteit van Amsterdam.
    [Google Scholar]
  9. Den Uyl, J. (1966). Om te winnen. Socialisme en Democratie (4), 833-845.
    [Google Scholar]
  10. Fleischacker, S. (2004). A Short History of Distributive Justice. Cambridge: Harvard University Press.
    [Google Scholar]
  11. Frankowski, A., Den Uijl, H., Hendrikx, W., Frissen, P. & Huiting, M. (2021) Tussen Staat en menselijke maat. Handhaving in de sociale zekerheid. Nederlandse School voor Openbaar Bestuur. In opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
    [Google Scholar]
  12. Greve, B. (2024). Demographic changes and the impact on demand and need for welfare states. In Human Needs and the Welfare State (pp. 30-41). Edward Elgar Publishing.
    [Google Scholar]
  13. Gugushvili, D., & Laenen, T. (2021). Two decades after Korpi and Palme’s “paradox of redistribution”: What have we learned so far and where do we take it from here?. Journal of International and Comparative Social Policy, 37(2), 112-127.
    [Google Scholar]
  14. Haverman, H. (2022, 4maart). ‘Rel over tekst verkiezingsposter van VVD-Hellendoorn.’Tubantia. https://www.tubantia.nl/hellendoorn/rel-over-tekst-verkiezingsposter-van-vvd-hellendoorn-totaal-misplaatst-een-uitkering-is-geen-luilekkerland~ac4f51da/
    [Google Scholar]
  15. Hegtvedt, K. A., & Johnson, C. (2000). Justice beyond the individual: A future with legitimation. Social Psychology Quarterly, 63(4), 298-311.
    [Google Scholar]
  16. Johnson, C., Dowd, T. J., & Ridgeway, C. L. (2006). Legitimacy as a social process. Annual Review of Sociology, 32, 53-78.
    [Google Scholar]
  17. Kampen, T., Sebrechts, M., Knijn, T., & Tonkens, E. (2020). Streng maar onrechtvaardig. De bijstand gewogen. Amsterdam: Uitgeverij Van Gennep.
    [Google Scholar]
  18. Kampen, T., Verhoeven, I., & Verplanke, L. (2013). De affectieve burger: Hoe de overheid verleidt en verplicht tot zorgzaamheid. Amsterdam: Van Gennep.
    [Google Scholar]
  19. Korpi, W., & Palme, J. (1998). The paradox of redistribution and strategies of equality: Welfare state institutions, inequality, and poverty in the Western countries. American Sociological Review, 63(5): 661-687.
    [Google Scholar]
  20. ListerR (2004) Poverty: Key Concepts. Cambridge: Polity.
    [Google Scholar]
  21. Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (Octas) (2024) Toekomst van het arbeidsongeschiktheidsstelsel Meer aandacht, vertrouwen en zekerheid. Den Haag.
    [Google Scholar]
  22. Partijvan de Arbeid (1951). De weg naar vrijheid. Een socialistisch perspectief. Rapport van de Plancommissie van de Partij van de Arbeid. Amsterdam.
    [Google Scholar]
  23. Rijksoverheid (2023). Moeilijk makkelijker maken. IBO Vereenvoudiging Sociale Zekerheid. Den Haag.
    [Google Scholar]
  24. Rijksoverheid (2024a, 24september). Nederlanders krijgen het recht om een foutje te maken. . https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2024/09/24/nederlanders-krijgen-het-recht-om-een-foutje-te-maken
    [Google Scholar]
  25. Rijksoverheid (2024b, 8mei). Kabinet biedt UWV ruimte voor groot experiment sollicitatieplicht. https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2024/05/08/kabinet-biedt-uwv-ruimte-voor-groot-experiment-sollicitatieplicht
    [Google Scholar]
  26. Roosma, F. (2016). A multidimensional perspective on the social legitimacy of welfare states in Europe. Tilburg: Tilburg University.
    [Google Scholar]
  27. Roosma, F. (2022). A struggle for framing and interpretation: the impact of the ‘basic income experiments’ on social policy reform in the Netherlands. European Journal of Social Security, 24(3), 192-212.
    [Google Scholar]
  28. Roosma, F. (2023). Sociale legitimiteit van de verzorgingsstaat (Survey), Maastricht, Flycatcher.
    [Google Scholar]
  29. Roosma, F. & Gielens, E. (2022) Universality under pressure: Explaining Europeans’ increased differentiating in solidarity with beneficiaries of social policies. Paper gepresenteerd op European Network for Social Policy Analysis (ESPAnet) conferentie in Wenen.
    [Google Scholar]
  30. Roosma, F. & Laenen, T. (2023). A Research Agenda for Public Attitudes to Welfare. Edward Elgar Publishing.
    [Google Scholar]
  31. Roosma, F., Roosma, F., van Oorschot, W., & Gelissen, J. (2015). The Achilles’ heel of welfare state legitimacy: perceptions of overuse and underuse of social benefits in Europe. Journal of European Public Policy, 23(2), 177–196.
    [Google Scholar]
  32. Rothstein, B. (1998). Just institutions matter: The moral and political logic of the universal welfare state. Cambridge: Cambridge University Press.
    [Google Scholar]
  33. Slagman, A., Lauritsen, D., Visser, A., & Blom, M. (2023). Niet-gebruik inkomensondersteunende maatregelen. Amsterdam: SEO.
    [Google Scholar]
  34. Seeman, M. (1959). On the meaning of alienation. American Sociological Review, 24(6), 783-791.
    [Google Scholar]
  35. Smith, G. (2009). Democratic Innovations. Designing institutions for Citizen Participation. Cambridge University Press.
    [Google Scholar]
  36. Taylor-Gooby, P. (2004). New Risks and Social Change. New Risks, New Welfare. the Transformation of the European Welfare State. Oxford University Press.
    [Google Scholar]
  37. Tweede Kamer der Staten Generaal (2020). Ongekend Onrecht. Verslag – Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag. Den Haag.
    [Google Scholar]
  38. Tweede Kamer der Staten Generaal (2021). Klem tussen Balie en Beleid. Rapport tijdelijke commissie Uitvoeringsorganisaties. Den Haag.
    [Google Scholar]
  39. Tweede Kamer der Staten Generaal (2024). Blind voor Mens en Recht. Rapport parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening. Den Haag.
    [Google Scholar]
  40. Tweede Kamer der Staten Generaal (2024). Wetsvoorstel Participatiewet in balans, Kamerstuk | 27-06-2024https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2024/06/27/wetsvoorstel-participatiewet-in-balans
  41. UWV (2024, 4september), ‘UWV kondigt correcties aan op WIA-uitkeringen die in periode 2020 tot en met 2024 niet juist zijn berekend’. https://www.uwv.nl/nl/nieuws/uwv-kondigt-correcties-aan-op-wia-uitkeringen-die-in-periode-2020-tot-en-met-2024-niet-juist-zijn-berekend
  42. Van der Lans, J. (2006). Canon Sociaal Werk Nederland. 1965 Marga Klompé en de Bijstandswet. https://www.canonsociaalwerk.eu/nl
    [Google Scholar]
  43. Van Dokkum, H.P., Loeber, A.M.C. & Grin, J. (2023). Understanding the role of government in sustainability transitions: A conceptual lens to analyse the Dutch gas quake case. Technological Forecasting & Social Change, 194, 122685. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2023.122685.
    [Google Scholar]
  44. Van Oorschot, W., Roosma, F., Meuleman, B., & Reeskens, T. (Eds.). (2017). The social legitimacy of targeted welfare: Attitudes to welfare deservingness. Edward Elgar Publishing.
    [Google Scholar]
  45. Van Thijn, E. (1997). Politiek en Bureaucratie. Baas boven Baas. Amsterdam: Van Gennep – Wiardi Beckman Stichting.
    [Google Scholar]
  46. Van Vuuren, D., & Muns, S. (2021). Een levensloopperspectief op de sociale zekerheid. In E.Hirsch Ballin, T.Jaspers, A.Knottnerus, & H.Vinke (Red.), De Toekomst van de Sociale Zekerheid: De Menselijke Maat in een Solidaire Samenleving (pp. 349-364). Boom juridisch.
    [Google Scholar]
  47. Verbon, H. (2022, 18februari) Economen willen van de AOW een bijstandsregeling maken. Mejudice. https://www.mejudice.nl/artikelen/detail/economen-willen-van-de-aow-een-bijstandsregeling-maken
    [Google Scholar]
  48. Vrooman, C. (2021). De maatschappelijke consequenties van het institutionele pad; Regelingen voor werkloosheid, arbeidsongeschiktheid en bijstand, 1980-2015. In E. M. H.Hirsch Ballin, A. P. C. M.Jaspers, J. A.Knottnerus, & H.Vinke (Eds.), De toekomst van de sociale zekerheid: De menselijke maat in een solidaire samenleving (pp. 323-348). Boom Juridisch.
    [Google Scholar]
  49. Watts, B., & Fitzpatrick, S. (2018). Welfare conditionality. Routledge.
    [Google Scholar]
  50. Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid WRR (2023). Grip. Het maatschappelijk belang van persoonlijke controle. Den Haag: WRR.
    [Google Scholar]
  51. Wright, E.O. (2013). Transforming capitalism through real utopias. American Sociological Review, 78(1), 1-25.
    [Google Scholar]
  52. Zelditch, M. J. (2001). Theories of legitimacy. In J. T.Jost & B.Major (Red.), The psychology of legitimacy: Emerging perspectives on ideology, justice, and intergroup relations (pp. 33-53). Cambridge: Cambridge University Press.
    [Google Scholar]
/content/journals/10.5117/MEM2024.4.002.ROOS
Loading
/content/journals/10.5117/MEM2024.4.002.ROOS
Loading

Data & Media loading...

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error