2004
Volume 73, Issue 2
  • ISSN: 0039-8691
  • E-ISSN: 2215-1214

Abstract

Abstract

Dutch has a set of solid phoneme oppositions such as /t/-/d/, /p/-/b/ which manifest themselves in minimal pairs such as which are quite numerous. This is different in the case of /s/-/z/ and /f/-/v/. There are not many minimal pairs and although it is generally accepted that /s/-/z/ and /f/-/v/ form phoneme oppositions, there are homonyms for many a speaker in cases such as and , and , especially in the Dutch of the Netherlands. It will be argued that the phoneme opposition /s/-/z/ has been weak through the centuries and that the phoneme opposition /f/-/v/ only has become weak recently. In the latter case the recently formed labiodental [ʋ] out of bilabial [w] may have triggered the [v] to become [f]. Spelling forms in charters as well as statements and spellings of Renaissance grammarians are analysed, just as data from Modern Dutch dialects. This study shows how phoneme oppositions can become stronger and weaker over time.

Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/TET2021.3.VANR
2021-12-01
2024-11-18
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/00398691/73/2/03_TET2021_2_VANR.html?itemId=/content/journals/10.5117/TET2021.3.VANR&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Caron, W.J.H.(1962), H.L. Spiegel, Twe-spraack. Ruygh-bewerp. Kort begrip. Rederijck-kunst, Groningen.
    [Google Scholar]
  2. Caron, W.J.H.(1971), Christiaen van Heule, De Nederduytsche Grammatica ofte Spraec-konst (1625), Groningen (deel 1).
    [Google Scholar]
  3. Caron, W.J.H.(1971), Christiaen van Heule, De Nederduytsche Spraec-konst ofte Tael-beschrijvinghe (1633), Groningen (deel 2).
    [Google Scholar]
  4. Caron, W.J.H.(1964), Petrus Montanus, De Spreeckonst (1635), Groningen.
    [Google Scholar]
  5. CGR13 = Corpus Gysseling-Van Reenen: zie Gysseling-I.
  6. Coetzee, Anna E.(1985), Fonetiek, Pretoria/Kaapstad.
    [Google Scholar]
  7. CRM14 = Corpus Van Reenen-Mulder.
  8. De Heuiter(1581), zie Dibbets (1972).
    [Google Scholar]
  9. Depuydt, Katrien, MargitRem & Nicolinevan der Sijs(2018), ‘Rapportage over de onderzoekspilot binnen Nederlab t.b.v. de samenstelling van een corpus van de 15e en de 16e eeuw’, rapport ten behoeve van de wetenschappelijke track van Nederlab.
    [Google Scholar]
  10. De Wulf, Chris: Klankatlas van het veertiende-eeuwse Middelnederlands. Het dialectvocalisme in de spelling van lokale oorkonden. Gent(2019).
    [Google Scholar]
  11. Dibbets, G.R.W.(1972), Pontus de Heuiter, Nederduitse orthographie, Groningen.
    [Google Scholar]
  12. Dijk, J.A. van(1861), ‘Zamen of samen?’, De Nieuwe Taalgids3, 77-81.
    [Google Scholar]
  13. Ernestus, Mirjam(2000), Voice assimilation and segment reduction in casual Dutch: A corpus-based study of the phonology-phonetics interface. Utrecht.
    [Google Scholar]
  14. EWN = Philippa, M., DebrabandereF., QuakA., SchoonheimT. en van der SijsN.(2003-2009), Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, Amsterdam.
    [Google Scholar]
  15. FAND IV = De Wulf, C., GoossensJ., TaeldemanJ.(2005), Fonologische Atlas van de Nederlandse Dialecten. Volume IV, Gent.
    [Google Scholar]
  16. Franck, J.(1910), Mittelniederländische Grammatik, Leipzig (2e druk, 1e druk 1883).
    [Google Scholar]
  17. Grave, Jaap(2013), ‘Johannes Franck (1854-1914): de eerste hoogleraar Nederlandse taal- en letterkunde in het Duitse taalgebied’, Studium, 5, 207-224.
    [Google Scholar]
  18. GTRP = Goeman-Taeldeman-Van Reenen-Project, www.meertens.knaw.nl/projecten/mand
  19. Gussenhoven, Carlos & Bremmer Jr.Rolf H.(1983), ‘Voiced fricatives in Dutch: sources and present-day usage’, Nowele2, 55-71.
    [Google Scholar]
  20. Gussenhoven, Carlos(1981), ‘Measuring the acceptability of voiced fricatives’, Proceedings IFN5, 96-126, Department of Phonetics University of Nijmegen.
    [Google Scholar]
  21. Gysseling-I = Gysseling, M. (1977-1987), Corpus van Middelnederlandse teksten. Reeks I. Ambtelijke bescheiden, ’s-Gravenhage.
    [Google Scholar]
  22. Gysseling-II = Gysseling, M. (1977-1987), Corpus van Middelnederlandse teksten. Reeks II. Literaire handschriften, ’s-Gravenhage.
    [Google Scholar]
  23. Hout, Roeland van(1989), De structuur van taalvariatie. Een sociolinguïstisch onderzoek naar het stadsdialect van Nijmegen, proefschrift Nijmegen.
    [Google Scholar]
  24. Kiliaan, C.(1599), Etymologicum Teutonicae Linguae, sive Dictionarium Teutonico-Latinum, Antwerpen, herdrukt in 1972.
    [Google Scholar]
  25. Kissine, Mikhail, Hansvan de Velde and Roelandvan Hout(2003), ‘The devoicing of Fricatives in Standard Dutch’ in P.Fikkert & L.Cornips (eds.), Linguistics in the Netherlands 2003. Amsterdam: John Benjamins, 93-104.
    [Google Scholar]
  26. Kuitenbrouwer, Jan (2015-09-15), [Tweet]. Verkregen van https://twitter.com/kuitenbrouwer/status/643771665827143680
  27. Ladefoged, Peter & IanMaddieson(1996), The sounds of the world’s languages, Oxford/Malden.
    [Google Scholar]
  28. Lasch, Agathe(1914), Mittelniederdeutsche Grammatik, Halle.
    [Google Scholar]
  29. Montanus(1635), zie Caron (1964).
    [Google Scholar]
  30. Oostendorp, Marc van (2015-09-15), [Tweet]. Verkregen van https://twitter.com/fonolog/status/643774457014784000
  31. Pinget, Anne-France(2015), The actuation of sound change, Proefschrift Utrecht.
    [Google Scholar]
  32. Reenen, Pieter van(1988), ‘Les variations des graphies o/ou et en/an en ancien français’, in P. Th.van Reenen & K. H.van Reenen-Stein (eds.), Distributions spatiales et temporelles, constellations des manuscrits, Amsterdam/Philadelphia, 163-176.
    [Google Scholar]
  33. Reenen, Pieter van, AnkeJongkind(2005), ‘One or two phonemes: /ø/ – /u/ in Old French, /s -/z/ in Dutch and Frisian – New solutions to an old problem’, in: YujiKwaguchiet al., Linguistics Informatics – State of the art and the future, Amsterdam/Philadelphia, 9-28.
    [Google Scholar]
  34. Reenen, Pieter van en MaaikeMulder(2003), ‘Linguistic interpretation of spelling variation and spelling conventions on the basis of charters in Middle Dutch and Old French: Methodological aspects and three illustrations’, in Goyens, Michel & WernerVerbeke (ed.), The dawn of the written vernacular, Leuven, 179-199.
    [Google Scholar]
  35. Reenen, Pieter van en EvertWattel(1992), ‘De uitspraak van /s/ en /z/ voor klinker in het Nederlands: zes eeuwen variatie’, in: De binnenbouw van het Nederlands. Een bundel artikelen voor Piet Paardekooper, red. H. Bennis en J.W. de Vries, Dordrecht, 291-309.
    [Google Scholar]
  36. Rem, Margit(2003), De taal van de klerken uit de Hollandse grafelijke kanselarij (1300-1340) Naar een lokaliseringsprocedure voor het veertiende-eeuws Middelnederlands, Amsterdam.
    [Google Scholar]
  37. Riebeeck, Jan van (1654-1655), Daghregister, dbnl.
    [Google Scholar]
  38. Scholtz, J. du P.(1980), Wording en ontwikkeling van Afrikaans, Kaapstad.
    [Google Scholar]
  39. Sijs, Nicoline van der(2021), Taalwetten maken en vinden: het ontstaan van het Standaardnederlands, Gorredijk.
    [Google Scholar]
  40. Van de Velde, Hans(1996), Variatie en Verandering in het gesproken Standaard-Nederlands (1935-1993), Proefschrift Nijmegen.
    [Google Scholar]
  41. Van de Velde, H. & van HoutR.(2001). ‘The Devoicing of Fricatives in a Reading Task’, in T.van der Wouden & H.Broekhuis (eds.) Linguistics in the Netherlands 2001. Amsterdam: John Benjamins, pp. 225-236.
    [Google Scholar]
  42. Van der Schuere(1957), zie Zwaan (1957).
    [Google Scholar]
  43. Van Heule(1625), zie Caron (1971).
    [Google Scholar]
  44. Van Heule(1633), zie Caron (1971).
    [Google Scholar]
  45. Verdam(1949), Middelnederlandsch handwoordenboek, ’s-Gravenhage.
    [Google Scholar]
  46. VMNW = Vroegmiddelnederlands Woordenboek(2001), Leiden.
  47. Wal, Diedrik van der(2020), Alles begin met A, Amsterdam.
    [Google Scholar]
  48. Wattel, Evert & Reenen, Pieter van (2010), “Probabilistic maps”, in: AlfredLameli, RolandKehrein, StefanRabanus (eds.), Language and Space, An International Handbook of Linguistic Variation, Volume 2: Language Mapping, Chapter 25, Mouton De Gruyter, 495-505, 2501-2505.
    [Google Scholar]
  49. WNT = Woordenboek der Nederlandsche Taal (1882-1998), ’s-Gravenhage/Leiden; Aanvullingen (2001).
  50. Zwaan, F.L.(1957), Jacob van der Schuere, Nederduydsche spellinge (1612), Groningen/Djakarta 1957.
    [Google Scholar]
/content/journals/10.5117/TET2021.3.VANR
Loading
/content/journals/10.5117/TET2021.3.VANR
Loading

Data & Media loading...

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error