2004
Volume 29, Issue 2
  • ISSN: 1384-5845
  • E-ISSN: 2352-1171

Samenvatting

Abstract

Middle Dutch sports a number of verbs whose past participle occurs without the characteristic -prefix, because of their inherently perfective aspect: (‘stay’), (‘bring’), (‘come’) (‘(under)go’), (‘find’) and (‘become’). This article presents a multivariate analysis of a corpus study on 2683 tokens of these Middle Dutch participles. It confirms earlier hypotheses on the Hollandic origin of the - ausgleich, and finds that versified texts lag behind in the innovation. The fitted trajectory of the verbs shows that the change is set off and led by , but finds that it gains particular traction with and . The effect is unlikely to be due to frequency effects, but rather due to homonymy avoidance in the verbal paradigm and to sociolinguistic factors: (Late) Middle Hollandish probably imported the -prefix from Brabant, but without the nuanced semantic sensitivity. Later, the prestigious Hollandic forms in the perfectiva simplicia rolled back to the South, probably catalysed by systematicity pressure.

Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/NEDTAA2024.2.003.SCHO
2024-09-01
2024-12-21
Loading full text...

Full text loading...

References

  1. Bartón, Kamil (2023). MuMIn: Multi-Model Inference. R package version 1.47.5. https://CRAN.R-project.org/package=MuMIn.
    [Google Scholar]
  2. Bates, Douglas, MartinMaechler, BenBolker & SteveWalker (2015). Fitting linear mixed- effects models using lme4. Journal of Statistical Software67(1), 1-48.
    [Google Scholar]
  3. Berteloot, Amand (2004). Nogmaals de prefixloze voltooide deelwoorden in het Middelnederlands. In: J.De Caluwe, G.De Schutter, M.Devos & J.Van Keymeulen (red.), Taeldeman, man van de taal, schatbewaarder van de taal. Gent: Academia Press, 67-86.
    [Google Scholar]
  4. Booij, Geert, BettelouLos & MargitRem (2006). De oorsprong van ghe als negatiefpolair element in het Middelnederlands. Taal en Tongval58, 3-27.
    [Google Scholar]
  5. van Bree, Cor (2007). Historische Grammatica van het Nederlands. Dordrecht: Foris.
    [Google Scholar]
  6. van Bree, Cor (z.d). Leerboek voor de historische grammatica van het Nederlands. Deel 2: Flexie – Woordvorming.
    [Google Scholar]
  7. Bybee, Joan (2002). Main clauses are innovative, subordinate clauses are conservative: consequences of the nature of constructions. In: J.Bybee & M.Noonan (red.), Complex sentences in grammar and discourse: essays in honor of Sandra A. Thompson. Amsterdam: John Benjamins, 1-17.
    [Google Scholar]
  8. Bybee, Joan (2006). From usage to grammar: the mind’s response to repetition. Language82, 711-733.
    [Google Scholar]
  9. CMNL=Corpus Middelnederlands. https://corpusmiddelnederlands.ivdnt.org.
  10. Croft, William (2000). Typology. In: M.Aronoff & J.Rees-Miller (red.), The handbook of linguistics. Oxford: Blackwell, 337-368.
    [Google Scholar]
  11. DBNL=Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren. https://www.dbnl.org.
  12. De Belder, Marijke (2005). Het voltooid deelwoord in het Oudnederlands. Ongepubliceerde eindverhandeling. KU Leuven.
    [Google Scholar]
  13. De Smet, Isabeau & FreekVan de Velde (2020). A corpus-based quantitative analysis of twelve centuries of preterite and past participle morphology in Dutch. Language Variation and Change32, 241-265.
    [Google Scholar]
  14. De Smet, Isabeau & FreekVan de Velde (2019). Reassessing the evolution of West Germanic preterite inflection. Diachronica36(2), 139-180.
    [Google Scholar]
  15. De Smet, Isabeau (2021). De sterke werkwoorden in het Nederlands: Een diachroon, kwantitatief onderzoek. Doctoraal proefschrift, KU Leuven.
    [Google Scholar]
  16. Duinhoven, Anton M. (1985). De deelwoorden vroeger en nu. Voortgang6, 97-138.
    [Google Scholar]
  17. Fortson, Benjamin W. IV (2010). Indo-European language and culture: An introduction. 2de uitgave. Chichester: Wiley-Blackwell.
    [Google Scholar]
  18. Fox, John & SanfordWeisberg (2019). An R Companion to Applied Regression. 3de uitgave. Thousand Oaks: Sage.
    [Google Scholar]
  19. Fox, John (2003). Effect displays in R for generalised linear models. Journal of Statistical Software8(15), 1-27.
    [Google Scholar]
  20. Franck, Johannes (1967). Mittelniederländische Grammatik mit Lesestücken und Glossar. 2de uitgave. Arnhem: Gysbers en Van Loon.
    [Google Scholar]
  21. Gries, Stefan Th. (2015). The most under-used statistical method in corpus linguistics: multi-level (and mixed-effects-models). Corpora10(1), 95-125.
    [Google Scholar]
  22. Gries, Stefan Th. (2020). On classification trees and random forests in corpus linguistics: some words of caution and suggestions for improvement. Corpus Linguistics and Linguistic Theory16(3), 617-647.
    [Google Scholar]
  23. Gybels, N. (1956). De sterke werkwoorden in Zuid-Nederland. Ongepubliceerde eindverhandeling, KU Leuven.
    [Google Scholar]
  24. Gysseling, Maurits (1977-1987). Corpus Gysseling. Leiden: Martinus Nijhoff.
    [Google Scholar]
  25. Haeseryn, Walter, KirstenRomijn, GuidoGeerts, Jaapde Rooij & Maarten C.van den Toorn (red.). 1997. Algemene Nederlandse Spraakkunst. 2de ed. Groningen: Nijhoff.
    [Google Scholar]
  26. Harrell, Frank E., Jr. (2023). Hmisc: Harrell Miscellaneous. R package version 5.1-0. https://CRAN.R-project.org/package=Hmisc.
    [Google Scholar]
  27. Hol, Adriana Roelandina (1939). Het prefix in het verleden deelwoord. Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde60, 249-293.
    [Google Scholar]
  28. van der Horst, Johannes M. (2008). Geschiedenis van de Nederlandse syntaxis. Leuven: Universitaire Pers Leuven.
    [Google Scholar]
  29. Hothorn, Torsten, KurtHornik & AchimZeileis (2006). Unbiased recursive partitioning: a conditional inference framework. Journal of Computational and Graphical Statistics15(3), 651-674.
    [Google Scholar]
  30. Keuleers, Emmanuel, MarcBrysbaert & BorisNew (2010). SUBTLEX-NL: A new frequency measure for Dutch words based on film subtitles. Behavior Research Methods42(3), 643-650.
    [Google Scholar]
  31. Kruijsen, Joep & Nicolinevan der Sijs (red.) (2016). Meertens Kaartenbank. https://www.meertens.knaw.nl/kaartenbank.
    [Google Scholar]
  32. Kuznetsova, Alexandra, Per B.Brockhoff & Rune H.B.Christensen (2017). lmerTest package: tests in linear mixed effects models. Journal of Statistical Software82(13), 1-16.
    [Google Scholar]
  33. Levshina, Natalia (2015). How to do linguistics with R: Data exploration and statistical analysis. Amsterdam: John Benjamins.
    [Google Scholar]
  34. van Loey, Adolphe (1980). Middelnederlandse spraakkunst. 9de uitgave. Groningen: J.B. Wolters.
    [Google Scholar]
  35. Lüdecke, Daniel (2018). ggeffects: tidy data frames of marginal effects from regression models. Journal of Open Source Software3(26), 772.
    [Google Scholar]
  36. Mailhammer, Robert (2008). Ablaut variation in the proto-Germanic noun: The long arm of the strong verbs. Sprachwissenschaft33, 279-300.
    [Google Scholar]
  37. Meyer, David, AchimZeileis & KurtHornik (2023). Vcd: Visualizing Categorical Data. R package version 1.4-11. https://CRAN.R-project.org/package=vcd.
    [Google Scholar]
  38. MNW=Middelnederlandsch woordenboek. 1885-1941. Zie: Verwijs et al.
  39. Mooijaart, Maartje Agatha (1992). Atlas van Vroegmiddelnederlandse taalvarianten. Leiden: Rijksuniversiteit Leiden. (Proefschrift).
    [Google Scholar]
  40. Mustanoja, Tauno F. (1960). A Middle English syntax. Helsinki: Société Néophilologique.
    [Google Scholar]
  41. Niwa, Yoshinobu (2008). Why does ga- not appear in the Gothic past participle?. Studia Anglica Posnaniensia44, 13-23.
    [Google Scholar]
  42. Overdiep, Gerrit Siebe (1946). Vormleer van het Middelnederlandsch der XIIIe eeuw. Antwerpen: Standaard.
    [Google Scholar]
  43. Pfeifer, Wolfgang (1993). Etymologisches Wörterbuch des Deutschen. 2de editie. Berlijn: Akademie Verlag.
    [Google Scholar]
  44. Philippa, Marlies, FransDebrabandere & ArendQuak (2003-2009). Etymologisch woordenboek van het Nederlands. Amsterdam: Amsterdam University Press.
    [Google Scholar]
  45. Pijnenburg, Wilhelmus Johannes Juliana, Karina H.van Dalen-Oskam, KatrienDepuydt, Tanneke H.Schoonheim, H.T.Aalbrecht, PeterBurger, M.C.van Dalen, G.H.Dambrink, M.J.M.van Diepen & K.Stooker (red.) (2000). Vroegmiddelnederlands woordenboek. https://gtb.ivdnt.org.
    [Google Scholar]
  46. Pijnenburg, Wilhelmus Johannes Juliana (1981). De Mnl. ghe-loze participia. Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde98, 104-116.
    [Google Scholar]
  47. Pijpops, Dirk, IsabeauDe Smet & FreekVan de Velde (2018). Constructional contamination in morphology and syntax. Four case studies. Constructions and Frames10(2), 269-305.
    [Google Scholar]
  48. Quak, Arend & Johannes M.Van der Horst (2002). Inleiding Oudnederlands. Leuven: Universitaire Pers Leuven.
    [Google Scholar]
  49. R Core Team (2023). R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing. Wenen. http://www.R-project.org.
    [Google Scholar]
  50. Rathert, Monika (2009). Morphologie: Zur Morphophonologie des Partizips II im Deutschen. Hamburg: Helmut Buske.
    [Google Scholar]
  51. van Reenen, Pieter (2002). Het 14de-eeuwse Middelnederlandse oorkondencorpus als dynamisch-systematisch referentiekader voor taalkundig onderzoek. In: E.Vanhoutte (red.), Talig erfgoed: De zuidelijke Nederlanden in de 14de eeuw. Gent: KANTL, 399-412.
    [Google Scholar]
  52. Rijkhoff, Jan (2008). Synchronic and diachronic evidence for parallels between noun phrases and sentences. In: F.Josephson & I.Sörman (red.), Interdependence of Diachronic and synchronic analyses. Amsterdam: John Benjamins, 13-42.
    [Google Scholar]
  53. Sarkar, Deepayan (2008). Lattice: multivariate data visualization with R. New York: Springer.
    [Google Scholar]
  54. Schönfeld, Moritz & AlphonseVan Loey (1970). Historische grammatica van het Nederlands. 8ste uitgave. Zutphen: Thieme.
    [Google Scholar]
  55. van der Sijs, Nicoline (2011). Dialectatlas van het Nederlands. Amsterdam: Bert Bakker.
    [Google Scholar]
  56. Singmann, Henrik, BenBolker, JakeWestfall, FrederikAust & Mattan S.Ben-Shachar (2023). Afex: Analysis of Factorial Experiments. R package version 1.3-0. https://CRAN.R-project.org/package=afex.
    [Google Scholar]
  57. Speelman, Dirk & MarianaMontes (2022). Mclm: Mastering Corpus Linguistics Methods. R package version 0.2.7. https://CRAN.R-project.org/package=mclm.
    [Google Scholar]
  58. Stoett, Frederik A. (1923). Middelnederlandsche spraakkunst: Syntaxis. 3de uitgave. ’s-Gravenhage: Martinus Nijhoff.
    [Google Scholar]
  59. Streitberg, Wilhelm (1910). Gotisch – Griechisch – Deutsches Wörterbuch. Heidelberg: Carl Winter.
    [Google Scholar]
  60. van Swaay, Henricus Antonius Josephus (1899). Het Prefix GA- GI- GE- en de “Actionsart”. Doctoraal Proefschrift. Utrecht: Kemink & Zoon.
    [Google Scholar]
  61. van Swaay, Henricus Antonius Josephus (1909). De perfectiva simplicia in het Nederlandsch. Tijdschrift voor Nederlandse taal- en letterkunde28, 1-47.
    [Google Scholar]
  62. Tagliamonte, Sali A. & R.Harald Baayen (2012). Models, forests, and trees of York English: was/were variation as a case study for statistical practice. Language Variation and Change24(2), 135-178.
    [Google Scholar]
  63. Tálasi, Zsófia (2009). Het Nederlandse prefix ge- in historisch perspectief: ‘Ge- + werkwoordstam’-afleidingen in grammatica’s, woordenboeken en teksten. Doctoraal proefschrift, Universiteit Leiden.
    [Google Scholar]
  64. Van de Velde, Freek (2017). Understanding grammar at the community level requires a diachronic perspective: Evidence from four case studies. Nederlandse Taalkunde22(1): 47-74.
    [Google Scholar]
  65. Van de Velde, Freek, JozefienPiersoul & IsabeauDe Smet (2020). De wervelkolom van taalverandering. Nederlandse Taalkunde25(2-3), 371-385.
    [Google Scholar]
  66. Van Loon, Jozef (2014). Historische fonologie van het Nederlands. 2de uitgave. Antwerpen: Universitas.
    [Google Scholar]
  67. Van Loon, Jozef (2005). Principles of historical morphology. Heidelberg: Winter.
    [Google Scholar]
  68. Venables, W.N. & B.D.Ripley (2002). Modern applied statistics with S. 4de uitgave. New York: Springer.
    [Google Scholar]
  69. Verwijs, Eelco, JakobVerdam, FrederikStoett, WillemDe Vreese, G.I.Lieftinck & AntonBeekman (red.) (1885-1941). Middelnederlandsch woordenboek. https://gtb.ivdnt.org.
    [Google Scholar]
  70. VMNW. Vroegmiddelnederlands woordenboek. 2000. Zie: Pijnenburg et al.
  71. Vries, Matthias de & Allardte Winkel (1864-2001). Woordenboek der Nederlandsche taal. https://gtb.ivdnt.org.
    [Google Scholar]
  72. Waring, Elin, MichaelQuinn, AmeliaMcNamara, EduardoArino de la Rubia, HaoZhu & ShannonEllis (2022). skimr: compact and flexible summaries of data. R package version 2.1.5. https://CRAN.R-project.org/package=skimr.
    [Google Scholar]
  73. Wickham, Hadley, MaraAverick, JenniferBryan, WinstonChang, LucyD’Agostino McGowan, RomainFrançois, GarrettGrolemund, AlexHayes, LionelHenry, JimHester, MaxKuhn, ThomasLin Pedersen, EvanMiller, StephanMilton Bache, KirillMüller, JeroenOoms, DavidRobinson, DanaPaige Seidel, VitalieSpinu, KohskeTakahashi, DavisVaughan, ClausWilke, KaraWoo & HiroakiYutani (2019). Welcome to the tidyverse. Journal of Open Source Software4(43), 1686.
    [Google Scholar]
  74. Wickham, Hadley, RomainFrançois, LionelHenry, KirillMüller & DavisVaughan (2023). dplyr: a grammar of data manipulation. R package version 1.1.2. https://CRAN.R-project.org/package=dplyr.
    [Google Scholar]
  75. Wickham, Hadley (2016). ggplot2: Elegant Graphics for Data Analysis. New York: Springer.
    [Google Scholar]
  76. Van Wijk, Nicolaas (1940). Het getijdenboek van Geert Grote naar het Haagse handschrift 133 E 21. Leiden: Brill.
    [Google Scholar]
  77. Wilmanns, Wilhelm (1906). Deutsche Grammatik. Abteilung 3: Flexion. Hälfte 1: Verbum. Berlijn: Walter De Gruyter.
    [Google Scholar]
  78. Wischer, Ilse & MechteldHabermann (2004). Der Gebrauch von Präfixverben zum Ausdruck von Aspekt/Aktionsart im Altenglischen und Althochdeutschen. Zeitschrift für germanistische Linguistik32(2), 262-285.
    [Google Scholar]
/content/journals/10.5117/NEDTAA2024.2.003.SCHO
Loading
/content/journals/10.5117/NEDTAA2024.2.003.SCHO
Loading

Data & Media loading...

Dit is een verplicht veld
Graag een geldig e-mailadres invoeren
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error