Inschrijving als kwalificatie-eis en beschermingstool voor kavelruil

In deze bijdrage bespreken auteurs diverse privaatrechtelijke aspecten van kavelruil, met een focus op de geldigheid en kwalificatie van kavelruilovereenkomsten en de juridische bescherming door inschrijving van de kavelruilovereenkomst in de openbare registers. Directe aanleiding vormt een recent arrest van de Hoge Raad waarin werd geoordeeld dat inschrijving van de overeenkomst een vereiste is voor toepassing van de kavelruilvrijstelling van overdrachtsbelasting.

Vaak werd inschrijving vaak achterwege gelaten vanwege efficiëntieoverwegingen. De Hoge Raad bevestigt echter dat alleen ingeschreven overeenkomsten als kavelruil in de zin van de wet gelden, wat aanzienlijke fiscale consequenties heeft. Dit roept bredere privaatrechtelijke vragen op, zoals de exacte juridische status van niet-ingeschreven overeenkomsten en de beschermende werking van inschrijving. De auteurs concluderen dat de publiekrechtelijke inbedding van kavelruil de privaatrechtelijke verankering bemoeilijkt. Een scherpere juridische formulering zou juridische en fiscale onzekerheden kunnen voorkomen.