Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken - Volume 35, Issue 4, 2019

Veel kinderen groeien op met ten minste één ouder die werkloos is. Verschillende studies laten zien dat werkloosheid van de ouders een sterk negatief effect heeft op de levensloopuitkomsten van hun kinderen. Echter, de wegen waarlangs deze negatieve effecten van ouder tot kind verlopen zijn niet goed bekend. Longitudinaal onderzoek kan ons helpen om meer inzichten in deze relaties te krijgen. Onze studie bestudeert één van die mogelijke wegen, namelijk: of het negatief effect tussen de werkloosheid van ouders en het opleidingsniveau van hun kinderen verloopt via een veranderende houding van ouders ten opzichte van werk.

Hoewel vrouwen nog steeds ondervertegenwoordigd zijn in managementposities, is hun aandeel de afgelopen decennia in Nederland en andere Westerse landen wel gestaag toegenomen (Bygren & Gähler, 2012; Jacobs, 1992; Van der Lippe, Van Doorne-Huiskes, & Blommaert, 2014). Er is veel onderzoek gedaan naar de oorzaken van genderongelijkheid in managementposities (Smith, 2002), maar veel minder is onderzocht wat de gevolgen zijn van het groeiend aandeel vrouwelijke managers. Managers nemen belangrijke beslissingen over onder andere het aannemen, bevorderen en trainen van personeel, en veranderingen in de demografische samenstelling van managers zou gevolgen kunnen hebben voor ongelijkheden tussen medewerkers. De loonkloof tussen vrouwen en mannen is een hardnekkige en zichtbare vorm van ongelijkheid. In ons onderzoek bekijken we daarom of vrouwelijke managers salarisverschillen tussen vrouwelijke en mannelijke medewerkers beïnvloeden.

Er is groeiende kritiek op de wijze waarop business schools studenten voorbereiden op leiderschapsrollen in de praktijk. Kern van de kritiek is dat het onderwijs zich te veel toelegt op het trainen van leiderschapsvaardigheden en te weinig aandacht heeft voor hoe studenten denken over hun eigen rol als leider, en hoe ze betekenis geven aan leiders en leiderschap. In dit artikel wordt onderzoek beschreven waarin bij 510 bedrijfskundestudenten data werden verzameld over (1) hun zelfbeeld en identiteit over leiderschap, (2) hun beeld van anderen als leider, en (3) hoe ze denken over wat kenmerkend is voor leiderschap. Centraal staat de vraag hoe het denken over hun eigen leiderschap van invloed is op hun ontwikkeling tot leider en hun voortdurende leiderschapsontwikkeling, alsmede hun leiderschapsgedrag en -effectiviteit. Dit perspectief is nieuw, omdat de focus in eerder onderzoek met name lag op vaardigheden en gedrag, en dit onderzoek inzichten biedt in de invloed van denken op leiderschapsontwikkeling en leiderschapsgedrag. Resultaten tonen aan dat hoe studenten denken over leiders en leiderschap gerelateerd is aan hoe ze betekenis geven aan hun zelfbeeld als leider. Deze denkbeelden vormen vervolgens de basis voor het al dan niet ontvankelijk zijn voor het trainen van leiderschapsvaardigheden en -gedrag. Voor de onderwijspraktijk heeft dit belangrijke implicaties. Business schools die aandacht besteden in hun leiderschapsonderwijs aan denken over leiders en leiderschap, en begeleiding bieden in het ontwikkelen van het zelfbeeld als leider, zullen hun studenten beter kunnen voorbereiden op de leiderschapsvraagstukken van de hedendaagse praktijk.

In de studie van een onderzoeksteam van de Erasmusuniversiteit van Karen Maas en collega's staat de balans, c.q. de spanning centraal tussen financieel en maatschappelijk rendement van bedrijven. Het onderzoek werd begeleid door een commissie namens de Stichting Management Studies (VNO-NCW).