oa Repliek

Het doet goed wanneer je proefschrift echt gelezen wordt. En ik voel me vereerd met de opmerking van Astrid Souren dat mijn boek haar anders heeft laten kijken naar de krant. In haar recensie is echter ook een aanzienlijk misverstand geslopen. Zij heeft de indruk dat ik de centrale stelling – beleidsdiscoursen vormen onze beleving van problemen – niet toets, maar alleen wil bevestigen en wil illustreren met mijn proefschrift. Deze conclusie trekt zij op grond van p. 35: daaruit zou blijken dat ik alleen die uitingen over geluid onderzoek 'die aansluiten bij het dominante politieke discours'. Dat zou inderdaad toetsend noch explorerend zijn. Op p. 35 staat echter dat het onderzoek zich alleen richt op vliegtuiggeluiden en niet op de gehele geluidsomgeving waarbinnen vliegtuiggeluiden optreden. Daarmee volg ik inderdaad de afbakening die het Nederlandse beleid maakt. Maar die afbakening betreft het object van onderzoek – vliegtuiggeluid – en niet mogelijke betekenissen daarvan. Zoals in dezelfde alinea ook staat, hoeven burgers die afbakening zelf niet te maken. Zij zijn vrij om vliegtuiggeluiden op allerlei manieren te beschrijven. Burgers kunnen de beleidsmatige afbakening overnemen (dat noem ik consonantie), deels overnemen en deels verwerpen (dat noem ik dissonantie) of vanuit een heel ander discours interpreteren (dit noem ik autonomie). Deze drie mogelijkheden zijn gelijkwaardig onderzocht. Ik heb uitingen van burgers over vliegtuiggeluiden verzameld die wel én uitingen die niet in beleidsprocessen tot stand zijn gekomen: inspraakreacties, hinderklachten, ingezonden brieven en interviews. Ook binnen elke bron heb ik gestreefd naar zo groot mogelijke diversiteit. Op die manier is het mogelijk om consonante, dissonante en autonome uitingen op te sporen. Het blijkt dat de meeste uitingen het beleidsdiscours (op onderdelen) reproduceren. Uit mijn analyse had ook naar voren kunnen komen dat burgers het geluid overwegend anders beleven dan in het beleid besloten ligt. Het onderzoek bevat voorbeelden daarvan.