2004
  1. Home
  2. A-Z Publications
  3. Gedrag & Organisatie
  4. Volume 34, Issue 3
  5. Article
Volume 34, Issue 3
  • ISSN: 0921-5077
  • E-ISSN: 1875-7235
file format pdf download PDF

Abstract

Samenvatting

De COVID-19-pandemie en de daarmee getroffen maatregelen zorgden in maart 2020 direct voor grote veranderingen. Er zijn signalen dat deze veranderingen een negatief effect hebben op het welbevinden. Sommige onderzoeken spreken dit echter tegen, met name die onder de werkende bevolking. Mogelijk pakt de pandemie voor sommige groepen juist gunstig uit en voor andere groepen minder, waardoor het totaalbeeld vertekend wordt. In dit onderzoek focussen we ons op drie beroepsgroepen waarvan bekend is dat de COVID-19-pandemie en bijbehorende maatregelen direct een effect hebben op hun werktaken en hoeveelheid werkzaamheden: zorgpersoneel, onderwijspersoneel en verkopers. Met behulp van GEE-analyses onderzoeken we of er sprake is van een significante afname in welbevinden en een verandering in werkfactoren en in hoeverre de werkfactoren gerelateerd zijn aan het welbevinden. Uit de resultaten blijkt dat er slechts op beperkte schaal sprake is van een afname in welbevinden. Er wordt alleen een verslechtering in burn-outklachten gezien bij zorgpersoneel en verkopers. Werkfactoren laten vooral een verandering in gunstige richting zien, met uitzondering van autonomie. Die is in al de onderzochte groepen gedaald. Hoewel we wel een relatie vonden tussen de onderzochte werkfactoren en burn-outklachten, kunnen we de ontwikkelingen in het welbevinden niet verklaren door de verandering in werkfactoren.

© Swenneke van den Heuvel, Luuk Bouwens, Iris Eekhout, Thijmen Zoomer, Wendela Hooftman & Karen Oude Hengel
Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/GO2021.3.002.HEUV
2021-08-01
2024-11-19
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/09215077/34/3/GO2021.3.002.HEUV.html?itemId=/content/journals/10.5117/GO2021.3.002.HEUV&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Algemeen Dagblad (AD). (2020, 8juni). Winkeliers zijn gedrag klanten zat: ‘Ik moet de hele dag politieagentje spelen’.https://www.ad.nl/economie/winkels-zijn-gedrag-klanten-zat-ik-moet-de-hele-dag-politieagentje-spelen~a327a510/
     [Google Scholar]
  2. Algemene onderwijs bond (AOb). (2020a, 14oktober). Meer stress en werkdruk door corona.https://www.aob.nl/nieuws/meer-stress-en-werkdruk-door-corona/
     [Google Scholar]
  3. Algemene onderwijs bond (AOb). (2020b, 22april). Scholen staan voor enorme opgave na kabinetsbesluit.https://www.aob.nl/nieuws/scholen-staan-voor-enorme-opgave-na-kabinetsbesluit/
     [Google Scholar]
  4. Algemene vereniging schoolleiders (AVS). (2020, 11december). Impact coronamaatregelen op het onderwijs: hogere werkdruk en lager welzijn.https://avs.nl/actueel/nieuws/impact-coronamaatregelen-op-het-onderwijs-hogere-werkdruk-lager-welzijn/
     [Google Scholar]
  5. CBS. (2021a, 29maart). Persoonlijk welzijn vrijwel gelijk gebleven.https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/13/persoonlijk-welzijn-vrijwel-gelijk-gebleven
     [Google Scholar]
  6. CBS (2021b, 29januari). Detailhandel: recordgroei in 2020, krimp in december.https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/04/detailhandel-recordgroei-in-2020-krimp-in-december
     [Google Scholar]
  7. Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11(4), 227-268.
     [Google Scholar]
  8. De Klerk, M., Plaisier, I., & Wagemans, F. (2020). Welbevinden ten tijde van corona: Eerste bevindingen op basis van een bevolkingsenquête uit juli 2020. Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).
     [Google Scholar]
  9. Demerouti, E., Bakker, A. B., Nachreiner, F., & Schaufeli, W. B. (2001). The job demands-resources model of burnout. Journal of Applied Psychology, 86(3), 499-512.
     [Google Scholar]
  10. EenVandaag. (2020, 19december). ‘Kans op klap in je gezicht lijkt groter dan de kans op corona’: Veel mensen zien meer agressie in coronatijd.https://eenvandaag.avrotros.nl/panels/opiniepanel/alle-uitslagen/item/kans-op-een-klap-in-je-gezicht-lijkt-groter-dan-de-kans-op-corona-veel-mensen-zien-meer-agressie-in-coronatijd/
     [Google Scholar]
  11. FNV. (2020, 3september). 80% zorgmedewerkers niet goed voorbereid op tweede coronagolf.https://www.fnv.nl/nieuwsbericht/sectornieuws/zorg-welzijn/2020/09/80-zorgmedewerkers-niet-goed-voorbereid-op-tweede
     [Google Scholar]
  12. FNV. (2021, 5februari). Bijna twee-derde werknemers is bang om corona op de werkvloer op te lopen. https://www.fnv.nl/nieuwsbericht/algemeen-nieuws/2021/02/bijna-twee-derde-werknemers-is-bang-om-corona-op-d#:~:text=Bijna%2018%25*%20van%20de,niet%20zomaar%20overlaten%20aan%20werkgevers
     [Google Scholar]
  13. Hooftman, W. E., Mars, G. M. J., Knops, J. C. M., Van Dam, L. M. C., De Vroome, E. M. M., Janssen, B. J. M., Pleijers, A. J. S. F., & Van Den Bossche, S. N. J. (2020). Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden 2019: Methodologie en globale resultaten. Centraal Bureau voor de Statistiek; TNO.
     [Google Scholar]
  14. Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. (2020, 16december). Zorgsignalen tijdens coronacrisis – 16 december. https://www.igj.nl/actueel/nieuwsbrieven/zorgsignalen-tijdens-coronacrisis/2020/zorgsignalen-tijdens-coronacrisis---16-december
     [Google Scholar]
  15. Janus, S., Nieuwenhuys, C., Van Dijk, Y., & Zuidema, S. U. (2020). Impact van COVID-19 op de werkdruk en het ziekteverzuim van medewerkers in verpleeghuizen. Universitair Netwerk Ouderenzorg – Universitair Netwerk voor de Care sector Zuid-Holland.
     [Google Scholar]
  16. Karasek, R. A. (1985). Job Content Questionnaire and User’s Guide. University of Massachusetts, Department of Work Environment.
     [Google Scholar]
  17. Karasek, R. A., Brisson, Ch., Kawakami, N., Houtman, I. L. D., Bongers, P. & Amick, B. (1998). The Job Content Questionnaire (JCQ): an instrument for inter-nationally comparative assessments of psychosocial job characteristics. Journal of Occupational Health Psychology, 3(4), 322-355.
     [Google Scholar]
  18. Kristensen, T., & Borg, V. (2000). Copenhagen Psychosocial Questionnaire (COPSOQ).National Institute of Occupational Health.
     [Google Scholar]
  19. NOS. (2020, 18oktober). GGZ: mentale gezondheid in gevaar door corona, jongeren kunnen ‘door ijs zakken’. https://nos.nl/artikel/2352807-ggz-mentale-gezondheid-in-gevaar-door-corona-jongeren-kunnen-door-ijs-zakken
     [Google Scholar]
  20. NU.nl. (2021, 18juni). Aantal verpleeghuismedewerkers met burn-outklachten groeit. https://www.nu.nl/facebooklinks/6121406/aantal-verpleeghuismedewerkers-met-burn-outklachten-groeit.html
     [Google Scholar]
  21. Oude Hengel, K., Bouwens, L., Zoomer, T., De Vroome, E., & Hooftman, W. (2021). De impact van de Covid-19 crisis op werknemers: stand van zaken in 2020. TNO.
     [Google Scholar]
  22. Paoli, P., & Merllié, D. (2001). Third European survey on working conditions 2000. European Foundation for the improvement of living and working conditions.
     [Google Scholar]
  23. RIVM. (2021, 21mei). Gedragswetenschappelijk onderzoek naar welbevinden en leefstijl tijdens de coronacrisis.https://www.rivm.nl/gedragsonderzoek/maatregelen-welbevinden/welbevinden-en-leefstijl
     [Google Scholar]
  24. Ronner, S. Bastiaanssen, M., Siegert, H., & Wielaard, P. (2007). Seksuele intimidatie. Arbokennisnet.
     [Google Scholar]
  25. Schaufeli, W. B., & Bakker, A. B. (2004). Job demands, job resources, and their relationship with burnout and engagement: A multi – sample study. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 25(3), 293-315.
     [Google Scholar]
  26. Schaufeli, W. B., & Taris, T. (2013). Het Job Demands-Resources model: overzicht en kritische beschouwing. Gedrag & Organisatie, 26(2), 182-204.
     [Google Scholar]
  27. Schaufeli, W., & Van Dierendonck, D. (2000). UBOS Utrechtse Burnout Schaal: Handleiding. Swets & Zeitlinger.
     [Google Scholar]
  28. Trouw. (2020, 20maart). Dit is de invloed van corona op onze mentale gezondheid. https://www.trouw.nl/nieuws/dit-is-de-invloed-van-corona-op-onze-mentale-gezondheid~b7195557/
     [Google Scholar]
  29. Twisk, J. W. R. (2003). Applied longitudinal data analysis for Epidemiology: A practical guide.University Press.
     [Google Scholar]
  30. Van den Broeck, A. (2013). Het Job Demands-Resources model: Een motivationele analyse vanuit de Zelf-Determinatie Theorie. Gedrag & Organisatie,26(4), 449-466. https://doi.org/10.5117/2013.026.004.449
     [Google Scholar]
  31. Wiezer, N. M., Schelvis, R., Zwieten, M. V., Kraan, K. O., Klauw, M., Houtman, I., Kwantes, J. H., & Bakhuys Roozeboom, M. M. C. (2012). Werkdruk. TNO.
     [Google Scholar]
  32. Zoomer, T., Bouwens, L., Van de Ven, H., Beckers, D., Hooftman, W., & Oude Hengel, K. (2021). Thuiswerkers in tijden van de COVID-19-pandemie: Inzichten in verandering in gezondheid en arbeidsomstandigheden, en de rol van persoonskenmerken. Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken, 37(1), 51-74.
     [Google Scholar]
/content/journals/10.5117/GO2021.3.002.HEUV
Loading
Veranderingen in het welbevinden van werknemers tijdens de COVID-19-pandemie: een studie onder zorgpersoneel, onderwijspersoneel en verkopers
G&O 34 (2021); https://doi.org/10.5117/GO2021.3.002.HEUV
/content/journals/10.5117/GO2021.3.002.HEUV
/content/journals/10.5117/GO2021.3.002.HEUV
Loading

Data & Media loading...

Keyword(s): COVID-19; employees; well-being; working conditions

Most Cited Most Cited RSS feed

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error