2004
  1. Home
  2. A-Z Publications
  3. Trajecta
  4. Volume 32, Issue 1
  5. Article
Volume 32, Issue 1
  • ISSN: 0778-8304
  • E-ISSN: 2665-9484
file format pdf download PDF

Abstract

Abstract

The Conciliar Process was a transnational campaign initiated by churches throughout the world, adhorting Christians to consider their responsibility for global justice, peace, and the environment. This article analyses the trajectory of this campaign, also known as the campaign for Justice, Peace and the integrity of Creation (JPIC), as it unfolded between 1987 and 1992. If focuses primarily on its evolution in the Netherlands, where it was received enthusiastically. With the Conciliar Process, a mode of religiously inspired civic initiative which favored an integration of spiritual and worldly domains, a broad range of issues, and an expansive range of civic organizations culminated. The trajectory of the campaign highlights a transformation of civic engagement by church members, who shifted their activities towards local initiatives and professional non­governmental organizations. These shifts resulted from three coinciding dimensions: the structural developments of fluidization and professionalization, the end of the Cold War, and the drive to overcome internal divisions and engage in low­threshold activities. This history thus provides a new framework to grasp the trajectories of persistence and transformation in religious life in Europe since the 1990s.

© Peter van Dam & Daan Theodorus Sanders. This is an open access article distributed under the terms of the CC BY-NC 4.0 license http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/TRA2023.1.002.DAM
2024-08-01
2024-12-03
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/07788304/32/1/TRA2023.1.002.DAM.html?itemId=/content/journals/10.5117/TRA2023.1.002.DAM&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Het Utrechts Archief
  2. Raad van Kerken in Nederland (nr.1368)
  3. Nijmegen, Katholiek Documentatiecentrum (KDC)
  4. B.H.C. (Ben) Schennink (BSCH),
     [Google Scholar]
  5. Pax Christi Nederland (PXNE)
     [Google Scholar]
  6. Private Archive Hans Schravesande
  7. CBS Statline, https://opendata.cbs.nl.
  8. Dankelman, Irene, and PaulDijkstra, ‘Zorg voor natuur en milieu in eigen leefomgeving,’ in: Engel, Kerkendagboek, 91–93.
     [Google Scholar]
  9. Dekker, Gerard, ‘Godsdienstsociologische kanttekeningen bij het Conciliair Proces,’ in: Koelega, Argonauten onderweg, 143–53.
     [Google Scholar]
  10. Dieperink, Martie and Schotanus, Joop, Het Conciliair Proces in het teken van New Age. Doorn, 1989.
     [Google Scholar]
  11. Engel, Hanneke, (ed.), Kerkendagboek: verslagboek Kerkendag Conciliair Proces, Utrecht, 16 september 1989. Amersfoort/Leuven, 1989.
     [Google Scholar]
  12. Engel, Hanneke, (ed.), Kerkendagboek 1992: om een geloofwaardige getuigenis. Uitgave ter gelegenheid van de tweede Nederlandse oecumenische Kerkendag, Amersfoort, 19 september 1992. Amersfoort/Leuven, 1992.
     [Google Scholar]
  13. Faber, Mient Jan et al., eds., Vredespolitiek: IKV-voorstellen voor Oost-West, Noord-Zuid en ontwapening (Amersfoort, 1985).
     [Google Scholar]
  14. Faber, Mient Jan et al., eds., Zes jaar IKV-campagne, Vredesboek 2 (Amersfoort, 1983).
     [Google Scholar]
  15. Gans, G. de, ‘Honger in de Derde Wereld,’ in: Engel, Kerkendagboek, 67–68.
     [Google Scholar]
  16. Gruiters, Jan, ‘Kerkendag 1992: reprise van een succesnummer?,’ in: Engel, Kerkendagboek 1992, 79–84.
     [Google Scholar]
  17. Heere, Daan van, ‘Het Conciliair Proces en het milieu,’ in: Koelega, Argonauten onderweg, 57–67.
     [Google Scholar]
  18. Heere, Daan van, ‘Energie, de toekomst onder ogen zien,’ in: Engel, Kerkendagboek, 94–95.
     [Google Scholar]
  19. Koelega. Dick, and HermanNoordegraaf (eds.), Argonauten onderweg. Conciliair kerk-zijn als blijvende uitdaging (Kampen, 1993).
     [Google Scholar]
  20. Lange, H.M. de, Wij moeten ons haasten: meedoen met het conciliair proces. Kampen, 1988.
     [Google Scholar]
  21. NieuwerthK., ‘Voedsel en landbouw,’ in: Engel, Kerkendagboek, 96–98.
     [Google Scholar]
  22. Noordegraaf, Herman, ‘Naar een perspectief voor de arme kant van Nederland,’ in: W.R.van der Zee, HeinSchaeffer et al. (eds.), Pleidooi en praktijk: politieke keuzes op basis van het conciliair proces (Amersfoort/Leuven, 1989), 51–56.
     [Google Scholar]
  23. Ooijen, David van, ‘Op afstand geplaatst. Een PvdA­visie,’ in: van der Zee, Pleidooi en praktijk, 71–75.
     [Google Scholar]
  24. Oude Engberink, G., ‘De onderklasse in aanbouw,’ in: van der Zee, Pleidooi en praktijk, 57–66.
     [Google Scholar]
  25. Pype, André, ‘Keuzen maken. (Post­)conciliair proces in Tilburg­Goirle,’ in: Engel, Kerkendagboek1992, 65–68.
     [Google Scholar]
  26. Sar, Jaap van der, ‘Uitbuiting van natuur en milieu,’ in: H. P.Engel (ed.) Werkagenda conciliair proces: Pinksteren 1991 – Pinksteren 1992 (Amersfoort, 1991), 38–39.
     [Google Scholar]
  27. Schennink, Ben, ‘Hoe is het Conciliair Proces in de gemeenten en parochies verlopen?,’ in: Koelega, Argonauten onderweg, 35–54.
     [Google Scholar]
  28. Blijven kerken in beweging voor gerechtigheid, vrede en heelheid van de schepping?: deelname van lokale kerken aan de tweede fase (1989–1992) van het Conciliair Proces (Nijmegen, 1992).
     [Google Scholar]
  29. Schravesande, Hans, ‘Het conciliair proces en de verhouding tussen noord en zuid,’ in: Koelega, Argonauten onderweg, 103–109.
     [Google Scholar]
  30. ‘Het Conciliair Proces ook in de Derde Wereld?,’Wending. Tijdschrift voor Evangelie, Cultuur en Samenleving43 (1988) 4, 197–203.
     [Google Scholar]
  31. Terpstra, Gerrit, ‘Een CDA­visie op een houdbare rechtvaardigheid,’ in: van der Zee, Pleidooi en praktijk, 67–71.
     [Google Scholar]
  32. Witte­Rang, Greetje, ‘Hun schuld – onze schuld: de schuldenlast van de Derde Wereld,’ in: Engel, Kerkendagboek, 63–66.
     [Google Scholar]
  33. Witte­Rang, Greetje, ‘Schulden derde wereld klagen ons aan,’ in: van der Zee, Pleidooi en praktijk, 76–82.
     [Google Scholar]
  34. Zee, W.R.van der, Hein Schaeffer et al. (eds.), Pleidooi en praktijk: politieke keuzes op basis van het conciliair proces (Amersfoort/Leuven, 1989).
     [Google Scholar]
  35. Zee, Willem van der, ‘Kerkelijk Nederland in Conciliair Proces,’Christen Democratische Verkenningen (1989) 5, 185–194.
     [Google Scholar]
  36. ‘Vijf jaar procederen,’ in: Engel, Kerkendagboek1992, 9–27.
     [Google Scholar]
  37. Bos, Maarten van den, Mensen van goede wil: een geschiedenis van de katholieke vredesbeweging Pax Christi 1948–2013. Amsterdam, 2015.
     [Google Scholar]
  38. Brown, Stephen, ‘The Conciliar Process for JPIC and the New Germany,’The Ecumenical Review54, (2002) 1–2, 179–93.
     [Google Scholar]
  39. Casanova, José, Public Religions in the Modern World. Chicago, 1994.
     [Google Scholar]
  40. Dam, Peter van, ‘Noch van de kerk, noch van de wereld. Het Christelijke Nationaal Vakverbond en het Nederlands protestantisme, 1945­1979,’ in GeorgeHarinck and Paulvan Trigt (ed.) ‘In de vergifkast?’: Protestantse organisaties tussen kerk en wereld (Zoetermeer, 2013), 139–54.
     [Google Scholar]
  41. Dam, Peter van, ‘The Age of Interdependence: Varieties of Sustainability in the Low Countries during the Twentieth Century,’BMGN – Low Countries Historical Review137 (2022) 4, 3–22.
     [Google Scholar]
  42. Dam, Peter van, Religion und Zivilgesellschaft: Christliche Traditionen in der niederländischen und deutschen Arbeiterbewegung (1945­1980). Münster, 2010.
     [Google Scholar]
  43. Dam, Peter van, Wereldverbeteraars: een geschiedenis van Fair Trade. Amsterdam, 2018.
     [Google Scholar]
  44. Davie, Grace, Religion in Modern Europe: A Memory Mutates. Oxford, 2000.
     [Google Scholar]
  45. Diepen, Remco van, Hollanditis: Nederland en het kernwapendebat, 1977-1987 (2004).
     [Google Scholar]
  46. Dijk, Ruud van, ‘‘A Mass Psychosis’: The Netherlands and NATO’s Dual­Track Decision, 1978–1979,’Cold War History12, (2012) 3, 381–405.
     [Google Scholar]
  47. Falcke, Heino, ‘The Ecumenical Assembly for Justice, Peace and the Integrity of Creation,’The Ecumenical Review56, (2004) 2, 184–91.
     [Google Scholar]
  48. Graaf, Beatrice de, Over de muur: de DDR, de Nederlandse kerken en de vredesbeweging. Amsterdam, 2004.
     [Google Scholar]
  49. Greenberg, Udi, ‘The Rise of the Global South and the Protestant Peace with Socialism,’Contemporary European History29, (2020) 2, 202–19.
     [Google Scholar]
  50. Hart, Joep de, Zwevende gelovigen: oude religie en nieuwe spiritualiteit. Amsterdam, 2011.
     [Google Scholar]
  51. Hervieu­Léger, Danièle, Religion as a Chain of Memory. New Brunswick, 2000.
     [Google Scholar]
  52. Hul, Leonard van ’t, Besloten: politieke onderhandelingen tussen de Nederlandse overheid en religieuze organisaties, 1946­1996. Amsterdam, 2020.
     [Google Scholar]
  53. Kennedy, James C. and MartRutjes, Gescheiden partners: een geschiedenis van overheid en religieuze organisaties in Nederland. Amsterdam, 2022.
     [Google Scholar]
  54. Kennedy, James, ‘Looking Beyond the Church: The Religious Crisis of Dutch Public Life During the 1960s,’Journal of Religion in Europe5, (2012) 4, 452–83.
     [Google Scholar]
  55. Kennedy, James, ‘Protestant Ecclesiastical Internationals,’ in: AbigailGreen and VincentViaene (eds.), Religious Internationals in the Modern World (Houndmills, 2012), 292–318.
     [Google Scholar]
  56. Kennedy, James, ‘Van ‘staatskerk’ naar ‘straatkerk,’’ in JamesKennedy, Petervan Dam, and FrisoWielenga (eds.) Achter de zuilen: op zoek naar religie in naoorlogs Nederland (Amsterdam, 2014).
     [Google Scholar]
  57. Kennedy, James, Stad op een berg: de publieke rol van protestantse kerken. Zoetermeer, 2010.
     [Google Scholar]
  58. Landman, Nicolaas, Van mat tot minaret: de institutionalisering van de islam in Nederland. Amsterdam, 1992.
     [Google Scholar]
  59. Megens, Niek, and HildeReiding, Bewegen binnen smalle marges. Pax Christi Nederland, 1965-1990Nijmegen, 1999.
     [Google Scholar]
  60. Meijers, Erica, ‘The End of the Colonial Mindset. Apartheid as Challenge for the Protestant Churches in the Netherlands,’ in KatharinaKunter and AnnegrethSchilling (eds.) Globalisierung der Kirchen: Der Ökumenische Rat der Kirchen und die Entdeckung der Dritten Welt in den 1960er und 1970er Jahren, Band 58 (Göttingen, 2014), 313–33.
     [Google Scholar]
  61. Miedema, Christie, Vrede of Vrijheid?: Dilemma’s, dialoog en misverstanden tussen Nederlandse en West-Duitse linkse organisaties en de Poolse oppositie in de jaren tachtig. Amsterdam, 2015.
     [Google Scholar]
  62. Noll, Rüdiger, ‘From Basel to Seoul and Back… JPIC as a Process of Ecumenical Learning for European Churches,’ in: D.Preman Niles (ed.) Between the Flood and the Rainbow: Interpreting the Conciliar Process of Mutual Commitment (Covenant) to Justice, Peace and the Integrity of Creation (Geneva, 1992), 55–65.
     [Google Scholar]
  63. Poorthuis, Marcel, TheoSalemink and PatrickNederkoorn, Van harem tot fitna: beeldvorming van de islam in Nederland 1848-2010. Nijmegen, 2011.
     [Google Scholar]
  64. Preman Niles, D., ‘A Historical Survey of the JPIC Process,’ in: D.Preman Niles (ed.) Between the Flood and the Rainbow: Interpreting the Conciliar Process of Mutual Commitment (Covenant) to Justice, Peace and the Integrity of Creation, (Geneva, 1992), 1–7.
     [Google Scholar]
  65. Selling, Joseph A., ‘The “Conciliar Process” for Justice, Peace, and the Integration of Creation: The European Experience,’Louvain Studies14 (1989) 4, 346–64.
     [Google Scholar]
  66. Selling, Joseph A., ‘Reflections on the“Conciliar Process” from Basel to Seoul…and Back,’Bijdragen: International Journal for Philosophy and Theology51 (1990) 3, 290–313.
     [Google Scholar]
  67. Trigt, Paul van, Blind in een Gidsland: Over de bejegening van mensen met een visuele beperking in de Nederlandse verzorgingsmaatschappij, 1920-1990. Hilversum, 2013.
     [Google Scholar]
  68. Westad, Odd Arne, The Global Cold War: Third World Interventions and the Making of Our TimesCambridge, 2005.
     [Google Scholar]
/content/journals/10.5117/TRA2023.1.002.DAM
Loading
For peace, justice, and the integrity of creation
TRA 32, 32 (2024); https://doi.org/10.5117/TRA2023.1.002.DAM
/content/journals/10.5117/TRA2023.1.002.DAM
/content/journals/10.5117/TRA2023.1.002.DAM
Loading

Data & Media loading...

Keyword(s): and the Integrity of Creation; Campaign for Justice; Church history; Civic initiative; Conciliar Process; Peace; Transformation of Religion

Most Cited Most Cited RSS feed

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error