Geen onfeilbare Dordtse Kerkorde van 1619: George Frans Gezelle Meerburg en de ontwikkelingen na de Afscheiding van 1834 | Amsterdam University Press Journals Online
2004
Volume 47, Issue 100
  • ISSN: 0923-7771
  • E-ISSN: 2665-9492

Abstract

Abstract

This article tries to find an answer to the question why George F. Gezelle Meerburg (1806-1855) took an independent position in the church orderly developments of the Secession () of 1834. He was pastor in the Province of Noord-Brabant and the Seceders in this province considered him as their religious and church orderly leader. A biography on Gezelle Meerburg is included to understand better his position in the church orderly developments of the Seceded Church. He was not a strong leader, a great organizer or an inspiring entrepreneur, like some of his colleagues. Still, being more a strong preacher with a not so strong physical condition, he was not shy about taking position. A proof of this is his Brabant Church Order of 1843.

Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/DNK2024.1.006.BROE
2024-06-01
2024-07-03
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/09237771/47/100/DNK2024.1.006.BROE.html?itemId=/content/journals/10.5117/DNK2024.1.006.BROE&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Album studiosorum Academiae lugduno batavae MDLXXV-MDCCCLXXV. Accedunt nomina curatorum et professorum per eadem secula (Hagae: comitum apud Martinum Nijhoff1875).
    [Google Scholar]
  2. JosBakker, Kerken aan de Alm. Wandelen door zeven eeuwen kerkgeschiedenis ter gelegenheid van 400 jaar Hervormde gemeente te Almkerk (Goudriaan: De Groot2008).
    [Google Scholar]
  3. Hugoden Boer, ‘“Van hereeniging of terugkeering zou geen sprake zijn.” De ontwikkeling van een afgescheiden kerkbewustzijn in de Christelijke Afgescheiden Gemeenten in de jaren 1860’, DNK36/79 (december2013) 32-52.
    [Google Scholar]
  4. KlaasBokma, Herdenken en Danken (Almkerk: Kerkeraden van de Gereformeerde Kerken [1936]).
    [Google Scholar]
  5. F.L.Bos, ‘Gezelle Meerburg, George Frans’ in: D.Nauta e.a. ed., Biografisch Lexicon voor de Geschiedenis van het Nederlandse Protestantisme2 (Kampen: Kok1983) 219-220.
    [Google Scholar]
  6. F.L.Bos ed., Archiefstukken betreffende de Afscheiding van 1834, 4 dln. (Kampen: Kok1939-1946).
    [Google Scholar]
  7. Tonden Boon, RuudHendrickx en Nicolinevan der Sijs, Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal a-h (15e herziene druk; Utrecht/Antwerpen: Van Dale Uitgevers2015).
    [Google Scholar]
  8. Leonvan den Broeke, ‘Free from State and Free from Church. Hendrik P. Scholte’s View on State, Politics and Church Polity’ in: GeorgeHarinck and LoriWitt, Scholtebundel (publicatie geaccepteerd).
    [Google Scholar]
  9. Leonvan den Broeke, ‘The composition of reformed church orders. A theological, reformed and juridical perspective’, In die Skriflig / In Luce Verbi52/2 (2018) 1-9https://doi.org/10.4102/ids.v52i2.2351
    [Google Scholar]
  10. HarmBouwman, De crisis der jeugd (Kampen: Kok1914).
    [Google Scholar]
  11. Compleete uitgave van de officiëele stukken betreffende den uitgang uit het Nederl. Herv. Kerkgenootschap van de leeraren H.P. Scholte, A. Brummelkamp, S. van Velzen, G.F. Gezelle Meerburg en dr. A.C. van Raalte (2e druk; Kampen: G.Ph. Zalsman1884).
    [Google Scholar]
  12. Michielvan Diggelen, De exodus van Hendrik Peter Scholte naar Pella (Utrecht: IJzer2022).
    [Google Scholar]
  13. DNK9/22-23 (1986), themanummer 1886 Jaar van de Doleantie.
    [Google Scholar]
  14. De Dordtsche Kerkenordening van 1619, zooals dezelve met de noodzakelijkste verandering tot een algemeene kerkeordening is aangenomen door de chr. Afgescheiden gemeente in Noord-Braband (Delft: G. van Storm1843).
    [Google Scholar]
  15. N.H.Dosker, De gemeente van Christus onder allen strijd bewaard door haren Heer: Leerrede ter gedachtenis van het vijf-en-twintig jarig bestaan der Christelijk Afgescheiden Gereformeerde Gemeente te Almkerk en Emmichoven (Heusden: J.G.N. van Genderen1861).
    [Google Scholar]
  16. Petervan Eeten, Boeren aan de Alm (Schiedam: P. van Eeten2006).
    [Google Scholar]
  17. C.Elderink, Een Twentsch fabriqueur van de achttiende eeuw (2e druk; Hengelo: Broekhuis1977).
    [Google Scholar]
  18. Evangelische gezangen, om nevens het boek der psalmen bij den openbaren godsdienst in de Nederlandsche Hervormde gemeenten gebruikt te worden; Handelingen van de algemeene christelijke synode der Hervormde Kerk in het Koningrijk der Nederlanden, in den jare 1835 (’s Gravenhage: Algemeene lands drukkerij1835).
    [Google Scholar]
  19. Evangelische gezangen, om nevens het boek der psalmen bij den openbaren godsdienst in de Nederlandsche Hervormde gemeenten gebruikt te worden: op uitdrukkelijken last van alle de Synoden der voornoemde gemeenten bijeen verzameld en in orde gebragt in de jaren 1803, 1804 en 1805 (Amsterdam: Johannes Allart1806).
    [Google Scholar]
  20. C.de Gast, De Afscheiding van 1835 in Almkerk en Emmichoven. Godsdiensttwisten in het land van Heusden en Altena (Tilburg: Stichting Zuidelijk Historisch Contact1984).
    [Google Scholar]
  21. Jaapvan Gelderen, ‘Periodieken uit de kring der afgescheidenen van 1834’, DNK0/2 (1977) 57-69.
    [Google Scholar]
  22. Jaapvan Gelderen‘De afscheiding als emancipatiebeweging?’DNK1/4 (1978) 72-74.
    [Google Scholar]
  23. Jaapvan Gelderen, ‘De afscheiding als emancipatiebeweging?’, DNK2/5 (1979) 50-55.
    [Google Scholar]
  24. Jaapvan Gelderen, ‘“Een schat in aarden vaten.” Het leven van Johannes van Rhee (1789-1851)’, Jaarboek voor de geschiedenis van de Gereformeerde Kerken in Nederland2 (1988) 13-50.
    [Google Scholar]
  25. Gemeenten en predikanten van de Gereformeerde Kerken in Nederland. Publikatie ter gelegenheid van 100 jaar Gereformeerde Kerken in Nederland 17 juni 1892 ([Leusden: Algemeen Secretariaat van de Gereformeerde Kerken in Nederland1892]).
    [Google Scholar]
  26. George F.Gezelle Meerburg, De klagende gemeente. Predikatie over Jerem. VIII: 20, om te lezen in de onderlinge bijeenkomsten der gemeente, op den dank-, vast- en bededag, welke bepaald is op den twintigsten September dezes jaars (Amsterdam: Höveker1837).
    [Google Scholar]
  27. George F.Gezelle Meerburg, Opwekking der Provinciale Kerkvergadering van de Christelijke Afgescheidene Gemeenten in Noord-Braband, aan allen geloovigen in ons vaderland, om met haar den 16den December dezes jaars af te zonderen tot eenen Dank-, Vast- en Bededag (’s-Gravenhage: J. van Golverdinge1840).
    [Google Scholar]
  28. George F.Gezelle Meerburg, ‘s Heeren bestendige zorg over zijn volk in onbekende duistere en moeijelijke wegen. Leerrede (Amsterdam: H. Höveker1848).
    [Google Scholar]
  29. George F.Gezelle Meerburg, Leerredenen (Zwijndrecht: Boden1848).
    [Google Scholar]
  30. George F.Gezelle Meerburg, Bidstonds-rede bij het heerschen der cholera (Nijkerk: G.F. Callenbach1854).
    [Google Scholar]
  31. George F.Gezelle Meerburg, Twaaftal leerredenen (Heusden: Van Genderen1859).
    [Google Scholar]
  32. George F.Gezelle Meerburg, De arglistigheid van het menschelijk hart. Predikatie over Jeremia XVII: 9 (2e druk; Gorinchem: Gezelle Meerburg1864).
    [Google Scholar]
  33. George F.Gezelle Meerburg, Zestig leerredenen over den Heidelbergschen Catechismus, ed. J.H.Donner, 2 dln. (Heusden: A.H. Gezelle Meerburg1871-1872).
    [Google Scholar]
  34. George F.Gezelle Meerburg, Tweetal leerredenen, ed. A.H.Gezelle Meerburg (Heusden: Gezelle Meerburg & Goethals1883).
    [Google Scholar]
  35. George F.Gezelle Meerburg, Waarschuwende en besturende opmerkingen over het bidden. Met een voorrede over het profeteeren, ed. A.H.Gezelle Meerburg (2e druk; Heusden: A. Gezelle Meerburg1888).
    [Google Scholar]
  36. George F.Gezelle Meerburg, De schuld van Nederland en ieder inwoner van hetzelve bij den rechtvaardigen God. Boetpredikatie over 2 Chron. 28:10; Een opwekking, om acht te geven op de teekenen des tijds: leerrede over Lukas 12:54-57: tweetal predikatiën (Nieuw-Beijerland: J. van den Tol Jz. [ca. 1940]).
    [Google Scholar]
  37. George F.Gezelle Meerburg, Levenslessen: 5 preken en levensbeschrijving (Ridderkerk: J. de Koning1994).
    [Google Scholar]
  38. Marinusvan de Giessen, Ervaringen en voorvallen. Zijn bekering, afscheiding, gevangenneming en overlijden in de gevangenis, alsmede vier brieven vanuit de gevangenis geschreven (Houten: Den Hertog1984).
    [Google Scholar]
  39. Roel C.A.de Graaf, Geloven in Almkerk. Geschiedenis van de Gereformeerde Kerk Almkerk (Almkerk: Woonstichting Land van Altena2008).
    [Google Scholar]
  40. Aartde Groot, ‘Eben – Haëzer. Anderhalve eeuw kerkgeschiedenis van afgescheidenen’, DNK10/26 (1987) 3-11.
    [Google Scholar]
  41. Aartde Groot, ‘Eben – Haëzer, II. Anderhalve eeuw kerkgeschiedenis van afgescheidenen (vervolg)’DNK11/29 (1988) 3-5.
    [Google Scholar]
  42. Aartde Groot, ‘Callenbach, Cornelis Carel’ in: J.van den Berg e.a. ed., Biografisch Lexicon voor de Geschiedenis van het Nederlandse Protestantisme4 (Kampen: Kok1988) 81-82.
    [Google Scholar]
  43. GeorgeHarinck, ‘De Afscheiding van 1834 als referentiekader. H. Bouwman en de gereformeerde kerkgeschiedschrijving inzake Nederland en de Verenigde Staten in de negentiende eeuw’, DNK22/51 (1999) 23-38.
    [Google Scholar]
  44. GeorgeHarinck, ‘De herinnering aan Albertus C. van Raalte (1811-1876) in Nederland’, DNK34/75 (2011) 3-13.
    [Google Scholar]
  45. S.van de Hoek, De Here bewaart. Fragmenten uit de kerkgeschiedenis van Almkerk (Almkerk: z.p.1987).
    [Google Scholar]
  46. Kerkelyk handboekje, zynde een kort uittreksel, van de voornaamste acten der nationale en provinciale synoden […] (Amsterdam: N. Obbes1841).
    [Google Scholar]
  47. Kerkeördening van de Gemeente Jesu Christi, welke zich heeft afgescheiden van het in 1816 opgerigte Nederlandsch Hervormd Kerkgenootschap in de provincien Zuid-Holland, Utrecht, een gedeelte van Noord-Braband en Gelderland, na voorafgaand onderzoek door de Opzieners dier Gemeente vastgesteld op de Provinciale Synoden, welke gehouden zijn in Julij en Augustus 1837 (Amsterdam: Höveker1837).
    [Google Scholar]
  48. W.B.van der Meulen e.a., Honderdvijftig jaar Gereformeerde Kerk in Nieuwendijk, 1835-1985 ([Nieuwendijk] 1985).
    [Google Scholar]
  49. J.C.Rullmann, Ernst en vrede. Het leven van George Frans Gezelle Meerburg (Baarn: Bosch1919).
    [Google Scholar]
  50. P.L.Schram, ‘Kate, Jan Jacob Lodewijk ten’ in: J.van den Berg e.a. ed., Biografisch Lexicon voor de Geschiedenis van het Nederlandse Protestantisme4 (Kampen: Kok1988) 247-249.
    [Google Scholar]
  51. GerritSchutte, ‘Een Afgescheiden dominee naar Zuid-Afrika. Dirk Postma na anderhalve eeuw’, DNK22/71 (2009) 16-34.
    [Google Scholar]
  52. Jan-HenkSoepenberg, Op ongebaande wegen. De Afscheiding in Amsterdam (1835) als landelijke proeftuin voor vrije kerken, PhD-diss. TU Kampen (Utrecht: Boekencentrum2017).
    [Google Scholar]
  53. JesseSpohnholz, The Convent of Wesel: the Event that Never was and the Invention of Tradition (Cambridge: Cambridge University Press2020).
    [Google Scholar]
  54. RobertSwierenga (Bob), A.C. Van Raalte. Pastor by vocation entrepreneur by necessity (Holland, MI: Van Raalte Press2023).
    [Google Scholar]
  55. CornelisVeenhof, Kerkgemeenschap en kerkorde. Kort overzicht van de strijd, gevoerd in de Afgescheiden kerken tussen 1836 en 1840 over de kerkgemeenschap en kerkorde (Amsterdam: Buijten & Schipperheijn1974).
    [Google Scholar]
  56. Meeste Velde, Anthony Brummelkamp (1811-1888) (Barneveld: De Vuurbaak1988).
    [Google Scholar]
  57. Meeste Velde, ‘The Ministerial Education by Albertus C. van Raalte’ in: Jacob E.Nyenhuis en GeorgeHarinck ed., The Enduring Legacy of Albertus C. Van Raalte as Leader and Liaison, The Historical Series of the Reformed Churches in America 81 (Holland MI / Grand Rapids MI / Cambridge UK: Van Raalte Press / Eerdmans: Reformed Church Press2014) 234.
    [Google Scholar]
  58. HarmVeldman, Hendrik de Cock (1801-1842). Op de breuklijnen in theologie en kerk in Nederland (Kampen: Kok2009).
    [Google Scholar]
http://instance.metastore.ingenta.com/content/journals/10.5117/DNK2024.1.006.BROE
Loading
This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error