oa Oorlog, opbouw en ophef

References

1. Acta der particuliere synoden van Zuid-Holland 1621-1700, Tweede deel: 1634-1645,W.P.C.Knuttel (red.) (Den Haag: Martinus Nijhoff, 1909)
   [Google Scholar]
2. Acta der particuliere synoden van Zuid-Holland 1621-1700, Derde deel: 1646-1656, W.P.C.Knuttel (red.) (Den Haag: Martinus Nijhoff, 1910)
   [Google Scholar]
3. Acta van de Nederlandsche synoden der zestiende eeuw, F.L.Rutgers (red.) (Den Haag: Martinus Nijhoff, 1899)
   [Google Scholar]
4. Adriaenssen, Leo, Staatsvormend geweld. Overleven aan de frontlinies in de meierij van Den Bosch, 1572-1629 (Tilburg: Stichting Zuidelijk Historisch Contact, 2007)
   [Google Scholar]
5. Allewijn, M., Vier eeuwen in Oud-Cromstrijen. Kerk en school in Klaaswaal 1566-1966 (Oud-Beijerland: Boekhandel/Drukkerij Fa. L.J. Hulshoff, 1966)
   [Google Scholar]
6. Bagchi, David, ‘Christ’s Descent into Hell in Reformation Controversy’ in: PieterClarke en TonyClaydon (red.), The Church, the Afterlife and the Fate of the Soul (Woodbridge: Boydell & Brewer, 2009), pp. 228-247
   [Google Scholar]
7. Becker, E., Die Dillenburger Lateinschule in der nassauischen Zeit. Ein Beitrag zur Schulgeschichte aus Anlaß des 400 jährigen Bestehens des bisherigen staatlichen Gymnasiums 1938 (Dillenburg: Buchdruckerei E. Weidenbach, 1939), II. Band: Die Schülermatrikel
   [Google Scholar]
8. Bergh, Rochus J. van den, ‘Het verlaten Westbrabantse platteland (1583-1593)’, Jaarboek De Ghulden Roos, 55 (1995), 17-43
   [Google Scholar]
9. Bierma, Lyle D., ‘Ursinus and the theological landscape of the Heidelberg Catechism’ in: ArnoldHuijgen (red.), The Spirituality of the Heidelberg Catechism. Papers of the International Conference on the Heidelberg Catechism held in Apeldoorn 2013 (Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 2015), pp. 9-24
   [Google Scholar]
10. Bijl, J.P., Portret van een dorp in de Hoekse Waard. Het kerkelijk verleden van Klaaswaal 1539-1800 (Ongepubliceerde doctoraalscriptie, Universiteit Utrecht, 1993)
    [Google Scholar]
11. Brachthäuser, Christian, Buchdruckkunst in der Grafschaft Nassau. Christoph Corvin (1552-1620) und der Kreis reformierter Gelehrter an der Hohen Schule in Herborn und Siegen (Siegen: universi – Universitätsverlag Siegen, 2020)
    [Google Scholar]
12. Calvijn, Johannes, Opera Omnia, Deel 9: Institutio Christianae Religionis (Amsterdam: Joannem Jacobi Schipper, 1667)
    [Google Scholar]
13. Classicale acta 1573-1620. Particuliere synode Zuid-Holland, Deel I: Classis Dordrecht 1573-1600, J.P.van Dooren (red.) (Den Haag: Martinus Nijhoff, 1980)
    [Google Scholar]
14. Classicale acta 1573-1620. Particuliere synode Zuid-Holland, Deel II: Classis Dordrecht 1601-1620, Classis Breda 1616-1620, J.Roelevink (red.) (Den Haag: Instituut voor Nederlandse Geschiedenis, 1991)
    [Google Scholar]
15. Classicale acta 1573-1620. Particuliere synode Zuid-Holland, Band 1: Classis Brielle 1574-1623, W.G.Visser (red.) (Den Haag: Huygens ING (KNAW), 2015)
    [Google Scholar]
16. Classicale acta 1573-1620. Provinciale synode Gelderland, Band 2: Classis Zutphen 1593-1620, Classis Over-Veluwe (Arnhem) 1598-1620, Classis Neder-Veluwe (Harderwijk) 1592-1620, C.Ravensbergen (red.) (Den Haag: Huygens ING (KNAW), 2012)
    [Google Scholar]
17. The Confession of Faith and Catechisms, Agreed upon by the Assembly of Divines at Westminster (Londen: Robert Bostock, 1649)
    [Google Scholar]
18. Cossee, E.H., ‘Rekkelijk of precies. Remonstranten en contraremonstranten ten tijde van Maurits en Oldenbarnevelt’ in: T.G.Kootte (red.), Rekkelijk of precies. Remonstranten en contraremonstranten ten tijde van Maurits en Oldenbarnevelt (Utrecht: Rijksmuseum Het Catharijneconvent, 1994), pp. 8-35.
    [Google Scholar]
19. Dekker, Piet, Godert van Bocholt, enige heer, grootgrondbezitter en zoutzieder van de Zijpe (Schoorl: Uitgeverij Pirola, 1998)
    [Google Scholar]
20. Deursen, A.Th. van, Bavianen en slijkgeuzen. Kerk en kerkvolk ten tijde van Maurits en Oldenbarnevelt (Assen: Van Gorcum & Comp. B.V., 1974; ongewijzigde herdruk; Franeker: Uitgeverij Van Wijnen, 1991)
    [Google Scholar]
21. Dingemanse, Clazina, en JoostVrieler, ‘Boeren bekritiseren regenten. Twee berijmde schuitpraatjes uit 1747’ in: Joséde Kruif, Marijke MeijerDrees en JeroenSalman (red.), Het lange leven van het pamflet. Boekhistorische, iconografische, literaire en politieke aspecten van pamfletten 1600-1900 (Hilversum: Uitgeverij Verloren, 2006), pp. 143-158
    [Google Scholar]
22. Duke, Alastair, Reformation and Revolt in the Low Countries (Londen en New York: Hambledon and London, 2003)
    [Google Scholar]
23. Erasmus, Desiderius, Het eerste deel der Paraphrasis. Dat is Verclaringhe op het nieuwe Testament onses Heeren Jesu Christi (Amsterdam: Ellert de Veer, 1594)
    [Google Scholar]
24. Fruytiers, Johan, Ecclesiasticus oft de wijse sproken Iesu des soons Syrach (Antwerpen: Willem Silvius, 1565)
    [Google Scholar]
25. Geest, Paul J.J. van, ‘Augustine’s Certainty in Speaking about Hell and His Reserve in Explaining Christ’s Descent into Hell’ in: MarcelSarot en Archibald L.H.M.van Wieringen (red.), The Apostles’ Creed ‘He Descended Into Hell’ (Leiden en Boston: Brill, 2018), pp. 33-53
    [Google Scholar]
26. Gerritzen, Willi, en JohannesDriessen, 600 Jahre Kirche Wachtendonk 1382-1982 (Keulen: Straelen, 1982)
    [Google Scholar]
27. Geurts, P.A.M., De Nederlandse Opstand in de pamfletten 1566-1584 (Utrecht: HES Publishers, 1978)
    [Google Scholar]
28. Groenhuis, G., De predikanten. De sociale positie van de gereformeerde predikanten in de Republiek der Verenigde Nederlanden voor ± 1700 (Groningen: Wolters-Noordhoff, 1977)
    [Google Scholar]
29. Groenveld, S., Het Twaalfjarig Bestand, 1609-1621. De jongelingsjaren van de Republiek der Verenigde Nederlanden (Den Haag: Haags Historisch Museum, 2009)
    [Google Scholar]
30. Groenveld, S., in samenwerking met H.L. Ph.Leeuwenberg en H.B.van der Weel, Unie – Bestand – Vrede. Drie fundamentele wetten van de Republiek der Verenigde Nederlanden (Hilversum: Verloren, 2009)
    [Google Scholar]
31. Harline, Craig E., Pamphlets, Printing and Political Culture in the Early Dutch Republic (Dordrecht: Martinus Nijhoff Publishers, 1987)
    [Google Scholar]
32. Henrichs, Leopold, ‘Die Pfarrkirche zu Wachtendonk’, Niederrheinischer Geschichtsfreund (1882), nr. 19, 148-149.
    [Google Scholar]
33. Henrichs, Leopold, Geschichte der Stadt und des Landes Wachtendonk (Hüls (Krefeld): 1910; ongewijzigde herdruk; Geldern: 1977)
    [Google Scholar]
34. Hof, W.J. op ’t, Engelse piëtistische geschriften in het Nederlands, 1598-1622 (Rotterdam: Lindenberg Boeken en Muziek, 1987)
    [Google Scholar]
35. Hof, W.J. op ’t, Willem Teellinck (1579-1629). Leven, geschriften en invloed (Kampen: Uitgeverij De Groot Goudriaan, 2008)
    [Google Scholar]
36. Hofman, T.M., Eenich achterdencken. Spanning tussen kerk en staat in het gewest Holland tussen 1570 en 1620 (Heerenveen: Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, 1997)
    [Google Scholar]
37. Hoog, M. de, e.a. (red.), Kwartierstatenboek. Genealogische Vereniging Prometheus (Delft: 1996), Deel XIII
    [Google Scholar]
38. Juhász, Gergely M., Translating Resurrection. The Debate between William Tyndale and George Joye in Its Historical and Theological Context (Leiden en Boston: Brill, 2015)
    [Google Scholar]
39. Kelly, J.N.D., Early Christian Creeds (Derde druk; New York: Longman, 1972)
    [Google Scholar]
40. Kooi, Christine, Reformation in the Low Countries, 1500-1620 (Cambridge: Cambridge University Press, 2022)
    [Google Scholar]
41. Kuyper, H.H., De post-acta of nahandelingen van de Nationale Synode van Dordrecht in 1618 en 1619 gehouden (Amsterdam: Höveker & Wormser, 1899)
    [Google Scholar]
42. Lasco, Johannes à, De catechismus, oft Kinder leere, diemen te Londen, in de Duytsche ghemeynte, is ghebruyckende (Londen: Nycolas vanden Berghe, 1553)
    [Google Scholar]
43. Lenarduzzi, Carolina, Katholiek in de Republiek. De belevingswereld van een religieuze minderheid 1570-1750 (Nijmegen: Uitgeverij Vantilt, 2019)
    [Google Scholar]
44. Lieburg, Fred van, Synodestad. Dordrecht 1618-1619 (Amsterdam: Prometheus, 2019)
    [Google Scholar]
45. Luna, Fernando Martínez, Een ondraaglijk juk. Nederlandse beeldvorming van Spanje en de Spanjaarden ten tijde van de Opstand (1566-1609) (Hilversum: Verloren, 2018)
    [Google Scholar]
46. Matthaeus, Antonius, Disputationes Aliquot Extraordinariae, In eadem Schola Nassovica-Herbornensi, diversis annis publicè habitae (Herborn: 1604. Bijgevoegd achter Antonius Matthaeus, Collegium Institutionum Iuris. Herborn: 1604)
    [Google Scholar]
47. Menk, Gerhard, Die Hohe Schule Herborn in ihrer Frühzeit (1584–1660). Ein Beitrag zum Hochschulwesen des deutschen Kalvinismus im Zeitalter der Gegenreformation (Wiesbaden: 1981)
    [Google Scholar]
48. Milton, Anthony, The British Delegation and the Synod of Dort (1618-1619) (Woodbridge: The Boydell Press, 2005)
    [Google Scholar]
49. Mosconius, Isidorus, De Maiestate Militantis Ecclesiae (Venetië: Florauantem Pratum, 1602)
    [Google Scholar]
50. Nijenhuis, W., ‘Varianten binnen het Nederlandse Calvinisme in de zestiende eeuw’, Tijdschrift voor Geschiedenis, 89 (1976), 358-372
    [Google Scholar]
51. Nijenhuis, W., ‘Nisius, Philippus’ in: D.Nauta e.a. (red.), Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlandse protestantisme (Kampen: Uitgeversmaatschappij J.H. Kok, 1978), Deel 1, pp. 218-219
    [Google Scholar]
52. Nisius, Philippus, De Wapenen des Geestelijcken Leeken ofte Boeren Crijchs (Rotterdam: Matijs Bastiaensen, 1609), Tiele 828
    [Google Scholar]
53. Nobel, Arjan, Besturen op het Hollandse platteland. Cromstrijen 1550-1780 (Zutphen: Walburg Pers, 2012)
    [Google Scholar]
54. Nobel, Arjan, ‘“Which of them do belong to the parish or not”: The Changing Rural Parish in the Dutch Republic after the Reformation’ in: AndrewSpicer (red.), Parish Churches in the Early Modern World (Farnham: Ashgate, 2016), pp. 179-198
    [Google Scholar]
55. Nobel, Arjan, ‘“Den dach des oordeels is nakende”. De inwoners van de Hoeksche Waard in oorlogstijd, 1572-1593’, Holland. Historisch Tijdschrift, 54 (2022), 44-53
    [Google Scholar]
56. Nobel, Arjan, ‘Successen en zorgen’ in: MarianneEekhout e.a. (red.), Willem van Oranje in brieven. De Opstand in 1572 (Zwolle: Waanders Uitgevers, 2022), pp. 118-123.
    [Google Scholar]
57. Olevianus, Caspar, Expositio Symboli Apostolici, Sive Articulorum fidei: in qua summa gratuiti foederis aeterni inter Deum & fideles breviter & perspicuè tractatur (Frankfurt: Andream Wechelum, 1576)
    [Google Scholar]
58. Oosten, L.H., en J.C.J.Versteeg, Sint Anthoniepolder, een kerk in de Hoeksche Waard. Vijfeneenhalve eeuw kerkgeschiedenis van Sint Anthoniepolder 1357-1907 (Sint Anthoniepolder: College van kerkrentmeesters van de Hervormde Gemeente te Sint Anthoniepolder, 2007)
    [Google Scholar]
59. Original Letters Relative to the English Reformation, Written During the Reigns of King Henry VIII, King Edward VI, and Queen Mary, Hastings Robinson (red.) (Cambridge: The University Press, 1847), Deel 2
    [Google Scholar]
60. Pettegree, Andrew, Foreign Protestant Communities in Sixteenth-Century London (Oxford: Clarendon Press, 1986)
    [Google Scholar]
61. Philalethius Zerubaal [pseud. van Eeuwout Teellinck], Babylon, Ofte Naeckte Ontdeckinge ende Verthooninge van het huydigh Antechristische Ryck. Eensdeels Tot waerschouwinge van het Gereformeerd volck, dat noch onder het Pausdom in Braband ende Vlaenderen leeft, om haer daer uyt te doen scheyden. Andersdeels Tot moedgevinge van die gene die om der waerheyds wille tegens het Antechristische Ryck hebben te stryden, om met courage het selve tegen te staen (Amsterdam: Marten Iansz Brandt, 1621), Knuttel 3274
    [Google Scholar]
62. Pollmann, Judith, ‘No Man’s Land. Reinventing Netherlandish Identities, 1585-1621’ in: RobertStein en JudithPollmann (red.), Networks, Regions and Nations. Shaping Identities in the Low Countries, 1300-1650 (Leiden en Boston: Brill, 2010), pp. 241-261
    [Google Scholar]
63. Pollmann, Judith, Catholic Identity and the Revolt of the Netherlands 1520-1635 (Oxford: Oxford University Press, 2011)
    [Google Scholar]
64. Sarot, Marcel, en Archibald L.H.M.van Wieringen (red.), The Apostles’ Creed ‘He Descended Into Hell’ (Leiden en Boston: Brill, 2018)
    [Google Scholar]
65. Schmidt, Sebastian, Glaube – Herrschaft – Disziplin. Konfessionalisierung und Alltagskultur in den Ämtern Siegen und Dillenburg (1538-1683) (Paderborn: Ferdinand Schöningh, 2005)
    [Google Scholar]
66. Teellinck, Eeuwout, Basuyne des heyligen Oorloogs Der Openbaringghe S. Johannis Tegen den groten Antichrist den Romschen Paus (Z.p.: 1622), Knuttel 3302
    [Google Scholar]
67. Teellinck, Willem, Ontdeckinge des vermomden Balaams, dat is: Grondich bewijs vande Nieticheyt des Vry-gheleydes tot het begapen der Paepsche afgoden, daer mede Divoda Jansen alias Johannes David, Jesuyt tot Cortryck, het volck van Hollandt ende Zeelandt, souckt te doen struyckelen, haer verlockende tot afgoderije (Middelburg: Richard Schilders, voor Adriaen vanden Vivre, 1611)
    [Google Scholar]
68. Teellinck, Willem, Timotheus, ofte Ghetrouwe waerschouwinge tegen het verdrietelick Begapen der Affgoden, ende Afgodisschen dienst der Papisten: Twelck by vele vande Gereformeerde seer onbedachtelick gepleecht werdt, In Brabant ende Vlaenderen, by occasie van desen Stilstant van Wapenen (Tweede druk; Middelburg: Richard Schilders, voor Adriaen vanden Vivre, 1611)
    [Google Scholar]
69. Tukker, C.A., De classis Dordrecht van 1573 tot 1609 (Leiden: Universitaire Pers, 1965)
    [Google Scholar]
70. [Ursinus, Zacharias, en CasparOlevianus], Catechismus Oder Christlicher Underricht, wie der in Kirchen und Schulen der Churfürstlichen Pfaltz getrieben wirdt (Heidelberg: Johannem Mayer, 1563)
    [Google Scholar]
71. [Ursinus, Zacharias, en CasparOlevianus], Cathechismus, oft Christelicke Onderrichtinghe, ghelijck die in Kercken ende Scholen der Cheur Vorstelicken Paltz, ghedreven oft gheleert wort ([Emden]: [Gellius Ctematius], 1563)
    [Google Scholar]
72. Ursinus, Zacharias, Het Schat-boeck der Christelycke Leere, Ofte uytlegginghe over den Catechismus (Leiden: Andries Klouck, 1602)
    [Google Scholar]
73. Vloten, J. van, ‘Oranje’s krijgsbeweging in ’t Overkwartier van Gelderland (1572)’, Bijdragen voor Vaderlandse Geschiedenis en Oudheidkunde, Nieuwe reeks, tweede deel (1861), 89-102
    [Google Scholar]
74. Voorwinden-Hofman, T., en H.van den Belt, ‘De complexe ontstaansgeschiedenis van het Schatboek van Zacharias Ursinus (1534-1583)’, Theologia Reformata, 56 (2013), 136-153
    [Google Scholar]
75. Wallace, Dewey D., ‘Puritan and Anglican: The Interpretation of Christ’s Descent Into Hell in Elizabethan Theology’, Archiv für Reformationsgeschichte – Archive for Reformation History, 69 (1978), 248-287
    [Google Scholar]
76. Witsius, Herman, Exercitationes Sacrae In Symbolum quod Apostolorum dicitur (Franeker: Johannem Gyselaar, 1681)
    [Google Scholar]
77. Zedler, Gottfried, en HansSommer, Die Matrikel der Hohen Schule und des Paedagogiums zu Herborn (Wiesbaden: Verlag von J.F. Bergmann, 1908)
    [Google Scholar]
78. Nationaal Archief, Den Haag (NA)
    [Google Scholar]
79. Archief van de classis Dordrecht, 1573-1959 (toegang 3.18.63.01), inv.nr. 7, 8 en 34 (map 27)
80. Hervormde Gemeente Oud-Beijerland (HGO)
    [Google Scholar]
81. Oud-archief Hervormde Gemeente Oud-Beijerland, inv. nr. 158 en 159
82. Regionaal Archief Dordrecht (RAL)
    [Google Scholar]
83. Ambachtsheerlijkheid Cromstrijen (toegang 955), inv.nr. 2887 en 2894
84. Notariële archieven van Oud-Beijerland (toegang 1361), inv.nr. 7
85. Oud-rechterlijke archieven van Cromstrijen (toegang 624), inv. nr. 34, 38, 69 en 75
86. Oud-rechterlijke archieven van Oud-Beijerland (toegang 1359), inv. nr. 9