2004
Volume 31, Issue 2024
  • ISSN: 1381-0065
  • E-ISSN: 2772-7726

Samenvatting

Abstract

Zutphen 1752. The city council is in turmoil after receiving a letter from the protestant University at Harderwijk about the second book written by the Zutphen pastor Johannes Ernestius Jungius. Despite a former warning from the same university considering Jungius’ end time expectation statements in 1749, he tried to publish the … by the Zutphen bookseller Amelis Jan van Hoorn. The university as well as the city council thought this book to be a great threat to the safety of the land and the public religion. The book was forbidden with great haste: at the evening of the day the city council received the letter from the university at Harderwijk.

Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/JNB2024.006.KOUD
2024-09-01
2024-11-24
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/13810065/31/2024/JNB2024.006.KOUD.html?itemId=/content/journals/10.5117/JNB2024.006.KOUD&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Brieff van een vriend geschreven uit Zutphen aan een vriend tot Amsterdam aangaande dat boek waarover den eerw. heer Jungius bij provisie van zijne dienst is gesuspendeert het welke zijn eerw. voor eenige weken gesonden had ter approbatie aan de theologische faculteit te Harderwijk (Barlinghoff: Groningen, [1752/1753?]), Zutphen, RAZ OW 1127
    [Google Scholar]
  2. Catalogus van de boeken behoorende tot de Bibliotheek der stad Zutphen, opgemaakt door Mr. R.W. Tadama, Regionaal Archief Zutphen, Archief van de archiefdienst van de gemeente Zutphen (1827-2021), nummer toegang 0298, inventarisnummer 175
    [Google Scholar]
  3. De plichten der Nederlandschen Professoren , nopens de approbatie der uytkomende boeken ter gelegentheydt van eenige onzydige aanmerkingen van het omtrent het bekende geschrift van den […] Jungius : onderzogt en opengelegt ten dienste van onze Nederlandsche Academie tot Harderwyk door eene rasionnabele Bibliaan (Van Hoorn: [Zutphen], [1750?]), Universiteitsbibliotheek Leiden, 722 F 13
    [Google Scholar]
  4. Egte copye van een brief door do.. J.E. Jungius predikant te Zutphen aan de theologische faculteit te Harderwijk met verzoek ter approbatie van een zeker boek hetwelk daar op door de magistraat van de stad Zutphen is gesupprimeert, en zyn eerw. daar over van zyne bedieninge by provisie tot de Paas-Classis gesuspendeert, neffens een uittreksel van eenige verkeerde stellingen in het gemelde boek voorkomende waaruit blijkt dat de onlangs uitgekomene brief uit Zutphen geschreven aan een vriend tot Amsterdam. Neffens eenige bygevoegde stellingen, vol misslagen en zinstoorende fouten bevonden word (Nijhoff: Arnhem [1752/1753] [e.a.])
    [Google Scholar]
  5. Handelingen van de Kerkenraad, 1591-1830. Regionaal Archief Zutphen, Inventaris van het archief van de kerkenraad van de Hervormde gemeente Zutphen, nummertoegang 0063, inventarisnummer 3
    [Google Scholar]
  6. Jungius, Johannes Ernestus, Elegia in avgvstos natales […] Gulielmi Quinti […] (Amelis Jan van Hoorn: Zutphen, 1748), Universiteitsbibliotheek Amsterdam Pfl. Port 4 to 1748-4/5
    [Google Scholar]
  7. Jungius, Johannes Ernestus, De verborgentheid der laatste tijden die aanstaande zijn: geopent in eene volgens den betoogtrant der wiskundig ingerigte verklaring van de eerste twee verssen van het XIVde hoofdstuk van den profeet Zacharias : en eene daarbij gevoegde oplossing der drie grootste raadselen der H. Schrift (Amelis Jan van Hoorn: Zutphen, 1749), Zutphen, Librije van de Walburgiskerk, Catalogus Renting, 478
    [Google Scholar]
  8. Jungius, Johannes Ernestus, De verborgentheid der laatste tijden die aanstaande zijn: geopent in eene volgens den betoogtrant der wiskundig ingerigte verklaring van de eerste twee verssen van het XIVde hoofdstuk van den profeet Zacharias : en eene daarbij gevoegde oplossing der drie grootste raadselen der H. Schrift (Amelis Jan van Hoorn: Zutphen, 1750), Zutphen, Regionaal Archief Zutphen, AZ OW 440
    [Google Scholar]
  9. Jungius, Johannes Ernestus, Verklaring van de roomschen paus voor het beest en den antichristus door de opening van de verborgentheid des beestes in desselfs getal 666 : beschreven in Joannes heilige openbaring Hoofdstuk. XIII en XVII : en eene daar bygevoegde voorafgaande verklaring van Jesaia XI: 1-5 en II Thess. II. 1-12 (Amelis Jan van Hoorn: Zutphen [en Deventer: Hendrik Willem Bos], 1752), Zutphen, Zutphen Librije, Catalogus Renting, 479 en Arnhem, Rozet, Magazijn Kluis 900
    [Google Scholar]
  10. Kort en zakelyk uittrekzel van het tweede deel des berugten werks van [..] J.E. Jungius over de verborgentheit der laatste tyden (H.A. de Chalmot: Leeuwarden, 1762), Den Haag, Koninklijke Bibliotheek, GW A118898
    [Google Scholar]
  11. Nederlandsche jaerboeken inhoudende een verhael van de merkwaerdigste geschiedenissen die voorgevallen zyn binnen den omtrek der Vereenigde Provintien sederd het begin des jaers MDCCCLVII (F. Houttuyn: Amsterdam, [1753]), VII
    [Google Scholar]
  12. Memoriën- en Resolutiënboeken van de stad Zutphen. Regionaal Archief Zutphen, Inventaris van het oud-archief van de stad Zutphen (1206-1815), nummertoegang 0001, inventarisnummers 36-38, 41
    [Google Scholar]
  13. Bemmel, Harry Chr. van, ‘Twee eeuwen boekdrukkunst in Arnhem: Arnhemse drukkers, boekverkopers en uitgevers van 1581 tot 1800’, Bijdragen en mededelingen Gelre74 (1983), 73-201
    [Google Scholar]
  14. Bie, J.P. de en J.Loosjes, Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland (Martinus Nijhoff: ‘s-Gravenhage, 1931)
    [Google Scholar]
  15. Bhegeyn, Paul J. en Els F.M.Peters, Gheprint te Nymegen: Nijmeegse drukkers, uitgevers en boekverkopers 1479-1749 (Gemeentemuseum ‘Commanderie van Sint Jan’Nijmegen en het Gemeentearchief Nijmegen: Nijmegen, 1990)
    [Google Scholar]
  16. Bots, Hans, Het Gelders Athene: Bijdragen tot de geschiedenis van de Gelderse universiteit in Harderwijk (1684-1811) (Verloren: Hilversum, 2000)
    [Google Scholar]
  17. Deventer boekenstad. Twaalf eeuwen boekcultuur aan de IJssel, red. door SuzanFolkerts en GarreltVerhoeven (De Walburgpers: Zutphen, 2018)
    [Google Scholar]
  18. Doornink-Hoogenraad, M.M., ‘Uit de historie van Zutfens Archief en Bibliotheek’, Het Nederlands Archievenblad56.1 (1951-1952), 15-27
    [Google Scholar]
  19. Eijnatten, Joris van, ‘Hollandse Apocalyps: Eindtijdlectuur en publieke vertogen in Nederland, 1740-1780’, in Protestants Nederland tussen tijd en eeuwigheid, red. Door J.Vree en S.Voolstra (Meinema: Zoetermeer, 2000), pp. 21-45
    [Google Scholar]
  20. Frijhoff, Willem, ‘Zutphens geschiedenis, 1591-1814’, in Geschiedenis van Zutphen, red. door W.Th.M.Frijhoff, B.Looper et al. (Walburg Pers: Zutphen, 2003), pp. 84-132
    [Google Scholar]
  21. Frijhoff, Willem, ‘Johannes Lomejer (1636-1699) in zijn Zutphense milieu: Een pionier van de boekgeschiedenis en zijn ambities’, Bijdragen en mededelingen Gelre103 (2012), 125-166
    [Google Scholar]
  22. Frijhoff, Willem, ‘Johannes Lomejer (1636-1699): From a Historian of Books to a Cultural Historian’, Quarendo42 (2012), 84-113
    [Google Scholar]
  23. Hermans, Jos H.H., Zwolse boeken voor een markt zonder grenzen 1477-1523: Met een catalogus van de verschenen edities en gegevens over de bewaardgebleven exemplaren (Hes & De Graaf: ‘t Goy-Houten, 2004)
    [Google Scholar]
  24. Hissing, P.W. van, Henricus van Bulderen (1718-1794) en zijn Zutphensche Courant (Verloren: Hilversum, 2001)
    [Google Scholar]
  25. Kammelaar, R, ‘Wie was toch? Johannes Ernestus Jungius’, Historisch tijdschrift Zutphen3 (2018), 85
    [Google Scholar]
  26. Kielman, R.H., ‘De kwestie Jungius’, in In het laatste der dagen: Eindetijdsverwachtingen in Nederland op de drempel van de moderne tijd (1790-1880) (Eburon: Delft, 2017), pp. 78-84
    [Google Scholar]
  27. Kielman, R.H., ‘Bijbel en wereldbeeld’, in In het laatste der dagen: Eindetijdsverwachtingen in Nederland op de drempel van de moderne tijd (1790-1880) (Eburon: Delft, 2017)
    [Google Scholar]
  28. Koudstaal, Marjolein en Mirjamvan Velzen-Barendsen, ‘Thiman Petersz. Os van Breda, de eerste boekdrukker van Zutphen’, in ‘Dit is geprint toe Zutphen’: Thiman Petersz. Os van Breda en Andries Jansz. van Aelst: de eerste Zutphense boekdrukkers, eds. MarjoleinKoudstaal en Mirjamvan Velzen-Barendsen (Erfgoedcentrum Zutphen: Zutphen, 2022), pp. 23-43
    [Google Scholar]
  29. Koudstaal, Marjolein, ‘Van vele markten thuis: Andries Jansz. van Aelst, boekverkoper te Zutphen’, in ‘Dit is geprint toe Zutphen’: Thiman Petersz. Os van Breda en Andries Jansz. van Aelst: de eerste Zutphense boekdrukkers, eds. MarjoleinKoudstaal en Mirjamvan Velzen-Barendsen (Erfgoedcentrum Zutphen: Zutphen, 2022), pp. 51-88
    [Google Scholar]
  30. Leemans, Inger, ‘Censuur als onmacht. De omstreden Nederlandse politieke ruimte 1660 – 1760’, in Boeken onder druk: Censuur en personvrijheid in Nederland sinds de boekdrukkunst, red. door MaritaMatthijsen (Amsterdam University Press: Amsterdam, 2011), pp. 45-58
    [Google Scholar]
  31. Mastenbroek, J., ‘De tucht over de letter: De praktijk van de boekcensuur en de toepassing van artikel 55 van de Dordtse Kerkorde in de loop der eeuwen’, in Opstellen aangeboden aan Ds. K. de Gier bij zijn 25-jarig jubileum als docent aan de Theologische School der Gereformeerde Gemeenten te Rotterdam, red. door A.Moerkerken (Den Hertog: Houten, 1985), pp. 71-92
    [Google Scholar]
  32. Martinet, J.F., Katechismus der Natuur, 4 vols. (wed. Loveringh en Johannes Allart: Amsterdam, 1777-1779)
    [Google Scholar]
  33. Martinet, J.F., Historie der Waereld (Johannes Allart: Amsterdam, 1784), v
    [Google Scholar]
  34. Meinsma, K.O., De Librye te Zutphen (Walburgpers: Zutphen, 1988)
    [Google Scholar]
  35. Renting, A.D. en J.T.C.Renting-Kuijpers, Catalogus van de Librije in de St. Walburgiskerk te Zutphen: Met medewerking van Jos M.M. Hermans (handschriften) (Philip Elchers: Groningen, 2008)
    [Google Scholar]
  36. Riemens, Jaap, ‘“Werken met de kostbaarste bouwstoffen”: De eerste archivaris van Zutphen, R.W. Tadama’, in Geschiedenis van Zutphen: Over geschiedschrijving, geschiedbeoefening en historisch besef. Opstellen aangeboden aan Dra. M.M. Doornink-Hoogenraad, red. door B.Looper en J.C.Riemens (De Walburgpers: Zutphen, 1988), pp. 90-96
    [Google Scholar]
  37. Schaik, R., ‘Perscensuur en het Hof van Holland, 1749-1800’, Tijdschrift voor geschiedenis132.2 (2019), 181-201
    [Google Scholar]
  38. Stamkot, Bert, ‘Stadsdrukkers en leveranciers van schrijfwaren te Zutphen (1630-1850)’, in Bijdragen en Mededelingen GelreCIX (2018), 65-94
    [Google Scholar]
  39. Tempelman, Rietje, Joyte Grootoonk, ‘Amelis Jan van Hoorn’, in Het Zutphense boekenbedrijf in de zeventiende en achttiende eeuw (ongepubliceerde uitgave, 1989), pp. 28-33
    [Google Scholar]
  40. Weekhout, Ingrid, Boekencensuur in de Noordelijke Nederlanden: De vrijheid van drukpers in de zeventiende eeuw (Sdu: ‘s-Gravenhage, 1998)
    [Google Scholar]
/content/journals/10.5117/JNB2024.006.KOUD
Loading
/content/journals/10.5117/JNB2024.006.KOUD
Loading

Data & Media loading...

Dit is een verplicht veld
Graag een geldig e-mailadres invoeren
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error