oa Over loodzware bassen en wapperende broekspijpen - Gebruik en perceptie van taalintensiverende stijlmiddelen

Taalgebruikers kunnen hun evaluatieve uitingen kracht bij zetten met stilistische middelen. Ze maken bijvoorbeeld gebruik van intensiverende prefixen (gloednieuw), of intensiverende beeldspraak (opmars in plaats van toename). In een corpusanalytisch onderzoek is nagegaan hoe recensies en hoofdredactionele commentaren verschillen in het gebruik van dergelijke intensiveerders. In commentaren wordt significant meer gebruik gemaakt van bijwoorden van graad en versteende beeldspraak. In recensies treffen we meer intensiverende voorvoegsels, bijvoeglijke naamwoorden en originele beeldspraak aan. Maar merken taalgebruikers dergelijke stilistische versterkingen wel op? In twee experimenten kregen proefpersonen tekstfragmenten met en zonder intensiveringen voorgelegd. Taalgebruikers bleken de geïntensiveerde evaluaties inderdaad krachtiger en subjectiever te vinden dan de niet geïntensiveerde uitingen. Voor een betrouwbare identificatie van intensiverende elementen is nog geen in alle opzichten bevredigende oplossing gevonden. In de discussie gaan we in op de vraag hoe met de (on)betrouwbaarheid van interpretatieve data in een corpusanalyse kan worden omgegaan.