Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken - Volume 36, Issue 3, 2020

Tijdens het uitbreken van de coronapandemie heeft een belangrijke verandering op het terrein van werk en privé plaatsgevonden. Een verandering die door de pandemie niet veel aandacht heeft gekregen, maar die een omslag betekent in het denken over werk en die hopelijk ook gevolgen heeft voor het gedrag op de arbeidsmarkt. Het gaat over het verlof voor vaders.

Het bestaan van bullshit jobs fascineert en choqueert tegelijkertijd. Vooral naar aanleiding van het boek Bullshit jobs van David Graeber (2018) is het debat rondom het fenomeen vandaag de dag levendig. Op basis van bestaand empirisch materiaal willen we in dit artikel een bijdrage aan dit debat leveren. We hanteren drie indicatoren van bullshit jobs: (1) zinloosheid, (2) vervreemding en (3) toekomstpessimisme. We kaarten Read More

In dit artikel wordt beschreven hoeveel loonsancties aan werkgevers zijn opgelegd in de periode 2013 tot en met 2016 vanwege onvoldoende inspanningen om werknemers te re-integreren, en wordt onderzocht hoe deze aantallen samenhangen met een aantal specifieke kenmerken van werkgevers. Er is weinig bekend over het aantal beoordeelde re-integratieverslagen (RIV) en over de resultaten van deze RIV-beoordelin Read More

Door de uitbraak van het coronavirus en de lockdown die in reactie hierop is ingesteld, moeten we rekening houden met een serieuze economische recessie, fors omzetverlies, banenkrimp en een toegenomen onzekerheid onder zowel zelfstandigen als werknemers. Ondanks de diverse steunmaatregelen van het kabinet, verwacht het UWV dat een derde van alle werknemers in meer of mindere mate wordt getroffen, ho Read More

In het kader van Industrie 4.0 heeft de industriële sector veel aandacht voor product- en procesinnovaties. Uit onderzoeken blijkt dat deze sector zich nog kan verbeteren als het gaat om sociale innovatie. Via praktijkgericht onderzoek in deze sector is gezocht naar een antwoord op de vraag hoe sociale innovatie daar (beter) van de grond kan komen. Het onderzoek behelst twintig organisaties met een verschillende omvang, Read More

Een trendanalyse op basis van de arbeidsrekeningen van het CBS illustreert drie bekende langjarige ontwikkelingen op de Nederlandse arbeidsmarkt sinds 1995 – de opmars van de dienstensectoren, de werkende vrouw, en het deeltijdwerk – en destilleert hieruit zeven vervolgvragen. Het aantal werkzame personen steeg netto met 2,1 miljoen, van wie 1,4 miljoen vrouwen. Vooral de werkgelegenheid in Read More

De gezondheidsrisico's van het coronavirus werden dit voorjaar zwaarder gewogen dan de risico's rondom controle, coördinatie, collaboratie, cohesie en creativiteit die de doorbraak van 'telethuiswerken' de afgelopen vijftig jaar hebben belemmerd. De recente geschiedenis leert ons dat telethuiswerken, gezien als utopie én dystopie, in het verleden door verschillende crises werd afgedwongen. Steeds vanuit verschillende Read More

Onderzoek naar medezeggenschapsexperimenten (zie bijvoorbeeld: Tros, Smit, Van Houten-Pilkes & Van het Kaar, 2019) lijkt zich steeds meer te herhalen. We weten het zo langzamerhand wel. De experimenten leiden misschien wel tot enkele 'leuke voorbeelden', maar niet tot echte duurzame vernieuwingen. Vooral het fenomeen ondernemingsraad lijkt iets van voorbije tijden, iets van de vorige eeuw, passend bij de t Read More

Op basis van dertien casestudies van bedrijven en instellingen in verschillende sectoren wordt in dit artikel een systematische analyse gegeven van achtergronden, inhoud, doelstellingen en effecten van medezeggenschapsvernieuwing. Centraal staat de vraag hoe deze veranderingstrajecten zich verhouden tot de in de literatuur gesignaleerde en veronderstelde knelpunten van het traditionele medezeggenschapsmodel in Ned Read More

'Iedereen krijgt de mogelijkheid om evenveel training te volgen, ongeacht de leeftijd van de werknemers. Maar hoe vaak ze daadwerkelijk training volgen, ligt bij hen.' Aan de andere kant van de tafel zit de besnorde hr-manager van een groot industrieel bedrijf. Hij erkent dat sommige technologische veranderingen erg veel vragen van zijn personeel, maar vindt ook dat een tekort aan training niet het knelpunt kan zijn. Read More

Actuele cijfers over de beroepsbevolking zijn onontbeerlijk om in beeld te brengen wat er tijdens de coronacrisis gebeurt op de arbeidsmarkt. Iedere derde donderdag van de maand publiceert het CBS de omvang van de werkzame en werkloze beroepsbevolking in de voorafgaande kalendermaand naar leeftijd en geslacht. Deze reguliere maandcijfers lieten in april 2020 historisch grote veranderingen zien: het aantal Read More

Bepaalt je beroep of flexwerk een voordeel of een nadeel is voor je carrière? Men zou denken dat een laag beroepsniveau en routinematige taken resulteren in precaire carrières, met lage niveaus van werk- en inkomenszekerheid. Deze beroepen vereisen namelijk weinig specifieke vaardigheden en kunnen gemakkelijk gemonitord worden, waardoor er voor werkgevers geen noodzaak is om werknemers in deze bero Read More

Meer en meer vrouwen op de arbeidsmarkt vervullen een leidinggevende functie, maar een achterstand op mannen blijft zichtbaar in de cijfers, zowel in Nederland (Van der Lippe, Van Doorne-Huiskes, & Blommaert, 2014) als in andere OECD-landen (OECD, 2019). Onderzoek toont aan dat men (onbewust) vrouwen ook vaak minder snel ziet als bedrijfsleider. De vrouwen die zich niettemin in een leidinggevende positie bevin Read More

Het onderzoek beantwoordt de vraag waarom mensen gemotiveerd zijn om betaald werk te verrichten ook als ze de monetaire beloning niet nodig hebben. Deze motieven zijn in zichzelf interessant en spelen een rol in de discussie over de effecten van een basisinkomen. Het onderzoek richt zich op werkbetrokkenheid. De vraag naar de mate van werkbetrokkenheid is een wetenschappelijke versie van de bekende 'loterijvraag': zo Read More

Lei Delsen (1952) werkte als onderzoeker en universitair (hoofd)docent tussen 1984 en 2018 in Maastricht en Nijmegen. Ter gelegenheid van zijn emeritaat vond een symposium over het basisinkomen plaats, waaruit deze boekenbundel is voortgekomen. Het boek begint met een (te) lange inleiding van Lei Delsen zelf. De lezer krijgt de indruk dat hier iemand in zijn laatste dagen op de universiteit zijn boekenkasten heeft om Read More

Dit is een rijk boek. In veertien hoofdstukken wordt de lezer meegenomen op een rondreis langs diverse centra en uithoeken van ons gevarieerde arbeidsbestel. Die reis biedt veel inzichten in de feitelijke gang van zaken in de verschillende sectoren. Na lezing van dit boek heb je een levendig en geactualiseerd beeld van de realiteiten van onze arbeidsmarkt en arbeidsverhoudingen. Leerzaam dus, niet alleen voor leken maar ook Read More