Gedrag & Organisatie - Volume 37, Issue 3, 2024

De huidige wereldwijde krapte op de arbeidsmarkt creëert meer jobs dan ooit tevoren, wat zowel kansen als onzekerheden met zich meebrengt. Werkzoekenden, met name recent afgestudeerden, ervaren vaak aanzienlijke onzekerheid door hun beperkte kennis over beschikbare jobs. Het vinden van een passende job is echter cruciaal, aangezien de risico’s van een job van lage kwaliteit vergelijkbaar zijn met werkloosheid en deze toekomstig loopbaansucces kunnen belemmeren. Traditioneel richtte onderzoek zich op de kwantiteit van werkzoekgedrag, maar recente wetenschappelijke interesse verschuift naar de kwaliteit van het werkzoekproces. Dit artikel beschrijft de uitkomsten van een promotieonderzoek dat werkzoekkwaliteit conceptualiseert in een vierdimensioneel model, bestaande uit doelformulering, planning, doelnastreving en reflectie. Aan de hand van vier empirische studies werd bewijs geleverd dat werkzoekkwaliteit (a) toegevoegde waarde heeft boven op werkzoekintensiteit en metacognitieve activiteiten, (b) positief gerelateerd is aan verschillende uitkomsten, waaronder arbeidskwaliteit, (c) beïnvloed wordt door persoonlijkheid, attitudes en context, en (d) mogelijk verbeterd kan worden door een online (positieve) reflectie-interventie. Deze bevindingen benadrukken het belang van slimmer zoeken naar werk in plaats van harder, en bieden waardevolle inzichten voor zowel werkzoekenden als beleidsmakers.

Voortdurend leren in de praktijk is noodzakelijk voor zorgprofessionals om goede up-to-date zorg te kunnen bieden. Om leren te faciliteren en in te bedden in het reguliere werk worden leernetwerken als veelbelovend beschouwd. Er is echter onvoldoende zicht op hoe specifiek vorm gegeven kan worden aan leernetwerken in zorgpraktijken en hoe zij bijdragen aan het leren persoonsgerichte zorg te verlenen. Deze studie is onderdeel van een ZonMw gesubsidieerd onderzoeksproject ‘LeerSaam Noord’, dat professionalisering van verpleegkundigen en verzorgenden wil versterken en persoonsgerichte zorg wil bevorderen. In dit artikel wordt beschreven hoe leren tijdens leernetwerkbijeenkomsten in vier verschillende zorgcontexten er concreet uitziet en wat daarbij succesfactoren zijn. Daartoe is een thematische analyse gedaan van 11 leernetwerkbijenkomsten in de beginfase van het project, waarin patiëntencasussen centraal stonden om te reflecteren op persoonsgericht handelen van zorgprofessionals. Van belang voor succesvol leren zijn met name veiligheid als gezamenlijke waarde, het leren stellen van verdiepende, reflectie oproepende vragen en het bespreken van ‘schurende’ casuïstiek waarin conflicterende belangen tussen de patiënt en de professional een rol spelen. Opvallend is dat er vooral sprake lijkt van een innerlijk conflict bij de professional zelf, tussen wat men als eigen regie van de patiënt beschouwt en de professionele verantwoordelijkheid.

Het doel van het proefschrift dat in dit artikel wordt besproken, was het introduceren en nader onderzoeken van een type gedrag genaamd ‘proactief vitaliteitsmanagement’ (PVM), gedefinieerd als ‘individueel, doelbewust gedrag gericht op het reguleren van fysieke en mentale energie om optimaal functioneren op het werk te bevorderen’. Daartoe zijn acht empirische studies uitgevoerd. Tezamen werpen de studies licht op (1) hoe PVM geconceptualiseerd en betrouwbaar gemeten kan worden; (2) welke processen door PVM in gang gezet worden; en (3) wie er wanneer baat kan hebben bij het gebruik van PVM. De studies presenteren een theoretisch kader van PVM en de daaruit voortvloeiende processen, en dragen bij aan de wetenschappelijke literatuur en de praktijk door het belang van proactief gedrag van mensen in hun eigen werkproces te benadrukken. De verschillende onderzoeksstudies laten zien dat mensen die hun fysieke en mentale energie voor werk proactief reguleren, zich beter voelen, minder verzuimen, en beter en creatiever presteren.