2004
  1. Home
  2. A-Z Publications
  3. Pedagogiek
  4. Volume 44, Issue 2
  5. Article
Volume 44, Issue 2
  • ISSN: 1567-7109
  • E-ISSN: 2468-1652
file format pdf download PDF

Abstract

Samenvatting

In dit artikel focussen we vanuit het (inter)nationale juridische kader op de rechtswaarborgen bij de inzet van vrijheidsbeperkende maatregelen in de gesloten jeugdhulp. Steeds vaker komen er signalen van jeugdigen en ouders dat vrijheidsbeperkende maatregelen op onjuiste wijze worden ingezet en/of als ‘straf’ worden ervaren en dat de rechtsbescherming van jeugdigen in de residentiële jeugdbescherming tekortschiet. Door middel van een analyse van bestaande jurisprudentie is onderzocht hoe de Nederlandse rechter en de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming oordelen over de toepassing van de vrijheidsbeperkende maatregelen in de gesloten jeugdhulp. In de discussie wordt ingegaan op de rechtswaarborgen die van belang zijn bij een rechtmatige inzet van vrijheidsbeperkende maatregelen. Hierbij wordt benadrukt dat de toepassing rechtmatig is wanneer de maatregel een grondslag in de wet heeft, is opgenomen in het hulpverleningsplan en proportioneel, subsidiair en doelmatig is. Daarnaast wordt ingegaan op het voorkomen van handelingsdeprivatie en op de toekomst van de gesloten jeugdhulp.

© Susanne Höfte, Mireille Gommans, Geert Jan Stams en Chris Kuiper. This is an open access article distributed under the terms of the CC BY-NC-ND 4.0 license https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/PED2024.2.003.HOFT
2024-10-01
2024-11-21
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/15677109/44/2/PED2024.2.003.HOFT.html?itemId=/content/journals/10.5117/PED2024.2.003.HOFT&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Academische Werkplaats Risicojeugd. (2019). Eindrapport Etappe 1 ‘Ik laat je niet alleen’. Geraadpleegd op 1augustus2023, van https://www.awrj.nl/projecten/ik-laat-je-niet-alleen/
     [Google Scholar]
  2. Academische Werkplaats Risicojeugd. (2020). Eindrapport Etappe 2 ‘Ik laat je niet alleen’. Geraadpleegd op 1augustus2023, van https://www.awrj.nl/projecten/ik-laat-je-niet-alleen/
     [Google Scholar]
  3. Academische Werkplaats Risicojeugd. (2021). Eindrapport Etappe 3 ‘Ik laat je niet alleen’. Geraadpleegd op 1augustus2023, van https://www.awrj.nl/wp-content/uploads/2018/12/Eindrapport-etappe-3-Ik-laat-je-niet-alleen.pdf
     [Google Scholar]
  4. Bouma, H. (2019). Taking the child’s perspective: Exploring children’s needs and participation in the Dutch child protection system (Proefschrift). Rijksuniversiteit Groningen.
     [Google Scholar]
  5. Billen, E., Garofalo, C., Schwabe, L., Jeandarme, I., & Bogaerts, S. (2023). Emotional, cognitive and behavioral self-regulation in forensic psychiatric patients: Changes over time and associations with childhood trauma, identity and personality pathology. Psychology, Crime & Law, 29(10), 1080–1106. https://doi.org/10.1080/1068316X.2022.2044813
     [Google Scholar]
  6. Chieze, M., Hurst, S., Kaiser, S., & Sentissi, O. (2019). Effects of seclusion and restraint in adult psychiatry: A systematic review. Frontiers in Psychiatry, 10. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2019.00491
     [Google Scholar]
  7. Defence for Children. (2019). Uithuisgeplaatst. En dan? Geraadpleegd op 1augustus2023, van https://defenceforchildren.nl/media/3544/uithuisgeplaatst-en-dan-webversie.pdf.
     [Google Scholar]
  8. De Valk, S. M. (2019). Under Pressure – Repression in Residential Youth Care (Proefschrift): Universiteit van Amsterdam.
     [Google Scholar]
  9. Friele, R. D., Bruning, M. R., Bastiaanssen, I. L. W., De Boer, R., Bucx, A. J. E. H., De Groot, J. F., Pehlivan, T., Rutjes, L., Sondeijker, F., Van Yperen, T. A., Hageraats, R. (2018). Eerste evaluatie Jeugdwet: na de transitie nu de transformatie. ZonMw.
     [Google Scholar]
  10. Gutterswijk, R. V., Kuiper, C. H. Z., Lautan, N., Kunst, E. G., Van der Horst, F. C. P., Stams, G. J. J. M., & Prinzie, P. (2020). The outcome of non-residential youth care compared to residential youth care: A multilevel meta-analysis. Children and Youth Services Review, 113, Article 104950. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2020.104950
     [Google Scholar]
  11. Hachtel, H., Vogel, T., & Huber, C. G. (2019). Mandated treatment and its impact on therapeutic process and outcome factors. Frontiers in Psychiatry, 10. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2019.00219
     [Google Scholar]
  12. Höfte, S. J. C., Kuiper, C. H. Z., Van der Helm, G. H. P., De Valk, S. M., & Stams, G. J. J. M. (2021). Children’s rights in secure residential youth care in the Netherlands. The International Journal of Children’s Rights, 29(4), 946-971. https://doi.org/10.1163/15718182-29040004
     [Google Scholar]
  13. Höfte, S. J. C., Kuiper, C. H. Z., Van der Helm, G. H. P., Ezinga, M. A. J., & Stams, G. J. J. M. (2022). De voorwaardelijke machtiging gesloten Jeugdhulp. Tijdschrift voor Familie en Jeugdrecht, 31, 156–164.
     [Google Scholar]
  14. Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd & Adviesklachtenbureau Jeugdzorg. (2022). Vrijheidsbeperking in de open jeugdhulp. Geraadpleegd op 13september2023, van https://www.igj.nl/publicaties/publicaties/2022/05/13/vrijheidsbeperkende-maatregelen-in-open-residentiele-jeugdhulp
     [Google Scholar]
  15. Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. (2023a). Toelichting toezicht Ombouw JeugdzorgPlus (gesloten jeugdhulp). Geraadpleegd op 13september2023, van https://www.igj.nl/publicaties/publicaties/2023/05/03/toezicht-igj-op-ombouw-jeugdzorgplus
     [Google Scholar]
  16. Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. (2023b). Weinig goede alternatieven voor JeugdzorgPlus, stevige regie nodig. Eerste bevindingen uit het toezicht op ombouw JeugdzorgPlus. Geraadpleegd op 13september2023, van https://www.igj.nl/publicaties/rapporten/2023/07/05/weinig-goede-alternatieven-voor-jeugdzorgplus-stevige-regie-nodig
     [Google Scholar]
  17. Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. (2024). Onvoldoende passende hulp in de JeugdzorgPlus. Geraadpleegd op 11april2024, van https://www.igj.nl/publicaties/rapporten/2024/01/17/rapporten-ombouw-jeugdzorgplus-januari-2024
     [Google Scholar]
  18. JasonBhugwandass. (2024). Eenzaam gesloten. Geraadpleegd op 11september2024, van https://www.expex.nl/wp-content/uploads/2024/03/06032024_Jason_Gesloten-jeugdzorg_drukker2.pdf
     [Google Scholar]
  19. Jeugdzorg Nederland. (2024). Plaatsingsgegevens JeugdzorgPlus 2023. Geraadpleegd op 12september2024, van https://www.jeugdzorgnederland.nl/wp-content/uploads/2024/04/Factsheet-JeugdzorgPlus-2023.pdf
     [Google Scholar]
  20. Legemaate, L., PloemM. C., Uit BeijerseJ., Mevis, P. A. M., Van der Wolf, M. J. F., Akerboom, C. P. M., Schol, M. J., Winter, H. B., & Woestenburg, N. O. M. (2014). Thematische wetsevaluatie; Gedwongen zorg. ZonMw.
     [Google Scholar]
  21. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. (2022). Van groot naar klein. Van gesloten naar open. Van uit huis naar thuis. Geraadpleegd op 12september2023, van https://open.overheid.nl/documenten/ronl-c9fa31123074196221e93e75ec07903ebeb3d685/pdf.
     [Google Scholar]
  22. Nederlands Jeugdinstituut. 2023. Cijfers over JeugdzorgPlus. Geraadpleegd op 18augustus, van https://www.nji.nl/cijfers/jeugdzorgplus
     [Google Scholar]
  23. Parhar, K. K., Wormith, J. S., Derkzen, D. M., & Beauregard, A. M. (2008). Offender Coercion in Treatment: A Meta-Analysis of Effectiveness. Criminal Justice and Behavior, 35(9), 1109–1135. https://doi.org/10.1177/0093854808320169
     [Google Scholar]
  24. Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming. (2023). Vrijheidsbeperkende maatregelen in de open residentiële jeugdhulp? Geraadpleegd op 11december2023, van https://www.rsj.nl/documenten/rapporten/2023/11/13/advies-vrijheidsbeperkende-maatregelen-in-de-open-residentiele-jeugdhulp
     [Google Scholar]
  25. Ros, N. M., Van der Helm, G. H. P., Wissink, I., Stams, G. J. J. M., & Schaftenaar, P. (2013). Institutional climate and aggression in a secure psychiatric setting. The Journal of Forensic Psychiatry & Psychology, 24(6), 713-727. https://doi.org/10.1080/14789949.2013.848460
     [Google Scholar]
  26. Roy, C., Morizot, J., Lamothe, J., & Geoffrion, S. (2020). The influence of residential workers social climate on the use of restraint and seclusion: A longitudinal study in a residential treatment center for youth. Children and Youth Services Review, 114. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2020.105035
     [Google Scholar]
  27. Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2017). Self-determination theory: Basic psychological needs in motivation, development, and wellness. The Guildford Press. https://doi.org/10.1521/978.14625/28806
     [Google Scholar]
  28. Schaftenaar, P. (2018). Contact gezocht, Relationeel werken en het alledaagse als werkzame principes in de klinische forensische zorg (proefschrift). Universiteit voor Humanistiek.
     [Google Scholar]
  29. Stadnyk, R., Townsend, E. A., & Wilcock, A. (2010). Occupational justice. In C. H.Christiansen, & E. A.Townsend (Red.), Introduction to occupation: The art and science of living (pp. 329–358). Prentice Hall. https://doi.org/10.3109/11038120903287182
     [Google Scholar]
  30. Lipsey, M. W. (2009). The Primary Factors that Characterize Effective Interventions with Juvenile Offenders: A Meta-Analytic Overview. Victims & Offenders, 4(2), 124-147. https://doi.org/10.1080/15564880802612573
     [Google Scholar]
  31. Van der Helm, G. H. P., Kuiper, C. H. Z., & Stams, G. J. J. M. (2018). Group climate and treatment motivation in secure residential and forensic youth care from the perspective of self-determination theory. Children and Youth Services Review, 93, 339-344. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2018.07.028
     [Google Scholar]
  32. Whiteford, G. (2000). Occupational Deprivation: Global Challenge in the New Millennium. British Journal of Occupational Therapy, 63(5), 200–204. https://doi.org/10.1177/030802260006300503
     [Google Scholar]
  33. Whiteford, G., Jones, K., Weekes, G., Ndlovu, N., Long, C., PerkesD., & Brindle, S. (2020). Combatting occupational deprivation and advancing occupational justice in institutional settings: Using a practice-based enquiry approach for service transformation. British Journal of Occupational Therapy, 83(1), 52-61. https://doi.org/10.1177/0308022619865223
     [Google Scholar]
/content/journals/10.5117/PED2024.2.003.HOFT
Loading
Rechtswaarborgen bij vrijheidsbeperkende maatregelen in de gesloten jeugdhulp
Pedagogiek 44, 173 (2024); https://doi.org/10.5117/PED2024.2.003.HOFT
/content/journals/10.5117/PED2024.2.003.HOFT
/content/journals/10.5117/PED2024.2.003.HOFT
Loading

Data & Media loading...

Keyword(s): freedom-restricting measures; legal safeguards; occupational deprivation; secure residential youth care

Most Cited Most Cited RSS feed

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error