oa Stijl en grammatica - Complementatie in politieke speeches

Dit artikel is een pleidooi om in de stilistische analyse van politiek taalgebruik systematischer aandacht te besteden aan variatie op het gebied van grammaticale verschijnselen. Betoogd wordt dat ook subtiele grammaticale keuzes de moeite van het analyseren waard zijn. Als casus dient de manier waarop Geert Wilders gebruikmaakt van complementatie: een stilistisch middel dat invloed heeft op de mate waarin een spreker ruimte biedt voor discussie. Een diachrone corpusstudie van 47 parlementaire speeches laat zien dat Wilders’ gebruik van complementatie tussen 2004 en 2009 significant minder is geworden – waarbij dat verminderde gebruik niet gradueel is afgenomen, maar wordt gekenmerkt door een ‘breuk’ tussen 2006 en 2007. Behalve een pleidooi om meer aandacht te besteden aan variatie op het gebied van grammaticale verschijnselen, vormt de casus ook een illustratie van het belang om in stilistisch onderzoek kwantitatieve en kwalitatieve analyse te combineren.