FORUM+ - Volume 25, Issue 1, 2018

De academisering van het hoger kunstonderwijs leidde het afgelopen decennium tot stevige discussies over hoe onderzoek in de kunsten eruit moest zien. Niet zelden waren het de universiteiten die de richting aanwezen. Met dit essay houden de auteurs een pleidooi voor de autonomie van de kunstenaar in de ontwikkeling van zijn of haar onderzoeksvragen en methodes, en bij uitbreiding de autonomie van de wetenschapper. De humane wetenschappen staan immers onder druk van de kwantitatieve evaluatiemodellen van de exacte wetenschappen. Kunnen wetenschappers inspiratie halen uit de recente ontwikkelingen binnen het onderzoek in de kunsten en zo de tendens om onderzoek te legitimeren met harde cijfers keren?

Jaarlijks organiseert het productiehuis voor nieuwe muziek en geluidskunst ChampdAction een LAbO waarin masterstudenten en jonge kunstenaars uit verschillende disciplines zoals muziek, podiumkunsten en beeldende kunsten elkaar ontmoeten. In deze interdisciplinaire werkomgeving kunnen ze hun eigen artistieke praktijk verder ontwikkelen. Dansdramaturg Guy Cools brengt verslag uit van de recentste editie en houdt een pleidooi voor meer interdisciplinariteit in het hoger kunstonderwijs.

Filmmaker Maurits Wouters onderzoekt in zijn werk de verbeelding van collectieve, vaak vervagende herinnering. In dit herinneringsproces speelt het medium (film, video, homevideo, VHS, …) een belangrijke rol. Hij verzamelt audiovisueel bronmateriaal en tracht dit tot leven te brengen via verschillende lagen van materialiteit. Tijdens zijn doctoraatsonderzoek realiseerde Wouters een reeks experimentele films waarin de verbeelding van de natuur en het landschap als drager van dat geheugen centraal staan. Voor FORUM+ selecteerde hij enkele filmstills uit zijn videodagboeken.

Cassandra’s Dream Song (1970), het eerste solowerk voor fluit van de Britse ‘New Complexity’-componist Brian Ferneyhough, is al decennialang een controversieel en genderbeladen werk. Het westerse stereotiepe denken zit nog helemaal vervlecht in de interpretatie van dit complexe meesterwerk. Hedendaags fluitiste Ine Vanoeveren heeft hierop een conceptueel en eigentijds antwoord. Ze onderwerpt het werk aan een grondige psychologische restyling.

Piet Mondriaan was niet alleen als schilder, maar ook als schrijver bijzonder productief; hij liet een indrukwekkende hoeveelheid Nederlandse, Franse en Engelse teksten na.1 Tijdens zijn onderzoek naar de geschriften van de bekende modernistische schilder stuitte Louis Veen op een opmerkelijk essay van Mondriaan in het Pools: “Nowa plastyka”. Hierin zette Mondriaan zijn visie op moderne kunst uiteen en gaf hij toelichting bij zijn kenmerkende, abstracte schilderstijl. FORUM+ publiceert de Nederlandse vertaling door Joanna Kleiverda- Kajetanowicz van dit essay, met een inleiding door Louis Veen.