Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken - Volume 24, Issue 2, 2008

Nederland is bezorgd over het te lage aantal uren dat door vrouwen wordt gewerkt. Wat is er precies aan de hand? Volgens cijfers van het CBS stijgt de arbeidsparticipatie van vrouwen – en dan vooral van moeders met jonge kinderen – onophoudelijk sinds 1985, terwijl het aantal gewerkte uren daalt. Gemiddeld genomen is de jaarlijkse arbeidsduur van vrouwen ongeveer 30% lager dan die van mannen. Het aandeel vrouwen in voltijdbanen is laag en vertoont door de tijd heen geen spoor van verandering. Volgens politiek Den Haag is dit een probleem. Om die reden besloten kabinet, werkgevers- en werknemersvertegenwoordigers een Taskforce DeeltijdPlus in het leven te roepen, met als hoofddoel het bevorderen dat vrouwen meer uren gaan werken. De installatie van de Taskforce op 8 april jl. ging gepaard met een symposium met presentaties en debat rond het thema 'Deeltijdwerk in Nederland'. Het symposium werd goed bezocht door vertegenwoordigers van verschillende ministeries, de planbureaus CPB en SCP, het maatschappelijk middenveld en wetenschappers.

Working flexible during unfavorable economic conditions

In the Netherlands, working in a flexible job implies higher risks of job loss and insecurity at work. As most flexible workers eventually switch to a permanent job, labour market flexibility does not really function as an individual 'trap'. However, most studies on the consequences of flexible labour were carried out during more favorable economic conditions. In this article we study flexible workers' labour market position in a period of declining economic growth and rising unemployment. Data from the Dutch Institute for Labour Studies (OSA), ranging from 1998 to 2004, are analyzed with respect to 'unemployment', 'job insecurity' and the 'transition rates' from flexible contracts. Our main finding is that flexible employees cannot be regarded as a segmented workforce.

The profile of permanent and temporary contract workers: An investigation among Flemish school leavers

We investigate the employment (jobless – employed) and contractual (temporary – permanent) status of Flemish youngsters three months after leaving school by means of a bivariate censored probit model. Our results clearly show a division among school leavers. Some groups such as women, non-natives, individuals without work experience and/or driving licence and those entering the labour market during an economic downturn have a lower probability to find a job. Moreover, they often have a lower probability to get a permanent contract if they manage to find a job despite their disadvantageous profile. Although the type of the contract partly results from institutional differences, these contractual differences among school leavers also show up after controlling for firm size and sector of employment.

Unequal chances on the transitional labour market

The modern labor market has been described as a 'transitional labor market' because of the increasing number of transitions between work and non-work. According to the founding father of the concept, the German economist Günther Schmid, the Netherlands is leading in this respect. Although much of the literature on the transitional labor market is positively tuned, Schmid warns for the risks of long-term exclusion. The core question in this article is whether such risks exist for migrants in the Netherlands. The research focuses on unemployment, disability, and domestic care. The transition chances of Turks, Moroccans, Surinamese and Antillians are estimated with proportional hazard models. A decomposition method is used to explain the differences found. Migrants indeed seem to have disadvantaged transition chances, with one notable exception. Antillians have better chances than Dutch natives to leave disability. Migrants' unfavourable results can be explained from their demographic as well as human capital characteristics. In the case of unemployment or disability, Moroccans are also negatively affected by non-measured characteristics. Important for labor market policies is that labor experience seems to have a significant positive effect on the transition chances of non-workers. It is advisable to implement this finding in actual discussion on the liberalization of the rules on dismissal.

Are job insecurity and burnout related? An exploration in the bank sector

This study analyzes the associations between both quantitative and qualitative job insecurity and burnout. A more differentiated measurement of qualitative job insecurity is used, in which insecurity is measured regarding four aspects: the job content, working circumstances, working conditions and social relations. Data gathered among Belgian bank employees are used to test the hypotheses (n = 7146). The results show that both quantitative and qualitative job insecurity are negatively associated with the three components of burnout (emotional exhaustion, distance and reduced feeling of competence). Job insecurity is strongly associated with distance: insecure employees tend to distance themselves from their job. This emphasizes the strong impact of job insecurity, since it is even associated with burnout.

Op 19 maart jl. hebben werkgever en Centrales in de sector Rijk een akkoord getekend over het 'sociaal flankerend beleid' bij het programma Vernieuwing Rijksdienst. Dat pakket maatregelen moet de sector in staat stellen om op een sociaal acceptabele manier 12.800 arbeidsplaatsen te schrappen. Wanneer dit akkoord op de keper wordt beschouwd, blijkt het een typisch product van het poldermodel te zijn: het biedt tal van goede elementen, maar pakt in de kern van de zaak net niet door.

Choice or impediment? The labour participation of women

This article researches the influence of individual preferences on women's labour market behaviour in the Netherlands, Germany and the United Kingdom, addressing the question, to what extent do individual preferences have a causal effect on women's average weekly working hours? Using longitudinal panel data from all three countries, a fixed-effects model is applied to measure the effect of preferences in year t-1 on women's average weekly working hours in year t. The data are pooled from 1992 to 2002. After controlling for a number of individual, household and job characteristics we see that individual preferences are most influential in the Netherlands. However, the data do not support the idea that choice is more important than constraint because individual, household and job characteristics remain visible, even in the Netherlands. The results also demonstrate that it is important to understand individual preferences within the institutional context. Therefore, within the policy debate on increasing women's labour market participation we must consider possible barriers that hinder women when making labour market 'choices'.

Towards the Scandinavian model? Effects of parental leave schemes on the labour market position of women

Increasing the labour market participation and emancipation of women has been and still seems to be one of the major socio-economic policy goals for Dutch policy makers. The new coalition agreement mentions an extension of parental leave rights, and a further granting of parental leave by means of life course policies as potential effective policies in this respect. This paper endeavours to provide insights in the labour market, income, and emancipation effects of these policies. For that purpose it reviews the relevant theoretical and empirical literature on the effects of career breaks and places the effects in the context of the welfare state. The paper concludes with a trade-off: extension of parental leave rights may lead to better job possibilities for women, but this effect tends to go together with lower wages, and less career prospects for women in general.

Het is goed dat arbeid- en organisatieonderzoekers het denken over de toekomst van het arbeidsbestel niet overlaten aan managementgoeroes en professionele trendwatchers. Maar daarmee is het voor hen nog niet een eenvoudige opgave. Nog afgezien van het feit dat onderzoekers net als andere toekomstdenkers kinderen van hun tijd zijn en zich moeilijk een arbeidswereld kunnen voorstellen die radicaal anders is dan de huidige, zijn zij ook door hun empirische werkwijze sterk gebonden aan de huidige werkelijkheid. Zoals Wevers, Gründemann en Van Genabeek in de epiloog van hun boek De toekomst werkt (DTW) zeggen: 'We redeneren langs bekende paden en dus weten we dat een toekomstscenario nooit volledig werkelijkheid wordt. Gemiste trends door onvermijdelijke blinde vlekken en onverwachtse gebeurtenissen kunnen de loop van de ontwikkelingen een geheel andere wending geven' (p. 179). Hoe kun je als onderzoeker met dit dilemma omgaan?

Tien jaar geleden waren 'employability' en 'flexicurity' nog onbekend. Nu breken ze door op de werkvloer en in de politiek. Steeds meer bedrijven experimenteren met strategieën van slim flexibiliseren, betere benutting van talent en een nieuwe balans tussen werk en privé. De Europese Commissie ziet 'flexicurity' als hoeksteen voor een uniek Europees sociaaleconomisch model. Is 'flexicurity for all' realistisch in het Europa met zijn sterk uiteenlopende arbeidsverhoudingen? Wat zijn de ervaringen van bedrijven in binnen- en buitenland? Welke lessen zijn daar uit te trekken? Deze vragen staan centraal op het 40-jarig lustrumcongres van de Nederlandse Vereniging voor Arbeidsverhoudingen op 26 september 2008. Het lustrumcongres staat in het teken van de ervaringen in de praktijk en is bedoeld voor alle professionals, managers en bestuurders op het gebied van HRM, arbeidsverhoudingen, sociale zekerheid en arbeidsmarktbeleid.