Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken - Volume 34, Issue 1, 2018

Een van de Founding Fathers van het Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken, Jacques van Hoof, beschreef in het allereerste nummer helder waarom de oprichting van dit tijdschrift toen van belang was (Van Hoof, 1985). Hij noemt het opmerkelijk dat maar zo weinig van de resultaten van onderzoek doordringt tot een breder publiek dan de onderzoekerswereld. De ontoegankelijkheid – mede als gevolg van het gebezigde ta Read More

Het ministerie van SZW bestaat dit jaar 100 jaar. In de afgelopen eeuw is een indrukwekkend socialezekerheidsstelsel opgebouwd. Veel sociale problemen uit 1918 komen in Nederland niet meer voor. Toch staan we ook in 2018 nog steeds voor uitdagingen. Een van de belangrijkste is hoe we omgaan met langer doorwerken. In dit essay blik ik terug op de historische ontwikkelingen in ons stelsel en schets ik de grootste bele Read More

Wetenschap en beleid zijn twee verschillende werelden met heel verschillende rollen, die elkaar echter steeds weer raken, in wetenschap van en wetenschap voor het overheidsbeleid. De dialoog tussen beleid, samenleving en onderzoek is onmisbaar, ook op het terrein van arbeidsvraagstukken. Ten eerste is een multidisciplinaire aanpak nodig. Waar lange tijd de economische rationaliteit centraal stond in he Read More

Veel actuele vraagstukken rond werk en inkomen gaan over de verhouding tussen individu en collectief. In dit essay worden twee theoretische perspectieven op deze verhouding geschetst. In het ene perspectief staat het individu centraal, maar kunnen er niettemin redenen zijn (zoals publieke goederen en externe effecten) om bepaalde zaken collectief te regelen. In het andere perspectief vormt het collectief het uitga Read More

Het schiet niet erg op met de gelijke verdeling van arbeid en zorg. Vrouwen werken nog steeds vooral in deeltijd, ook als ze geen kleine kinderen meer hebben, terwijl mannen de volle week werken, ook als ze wel kleine kinderen hebben. Dat is niet omdat ze niet willen – volgens de Emancipatiemonitor (Portegijs & Van den Brakel, 2016) heeft de helft van de mannen en vrouwen een voorkeur voor een gelijke verdelin Read More

Het aannemen van mensen met een arbeidsbeperking is een onderwerp van aandacht. In het kader van de Participatiewet kunnen werkgevers wettelijk verplicht worden om met deze doelgroep aan de slag te gaan, mits zij gezamenlijk niet voldoende arbeidsplaatsen realiseren. Om werkgevers bij deze opdracht te ondersteunen is het van belang factoren in kaart te brengen waarvan bekend is dat deze een rol spelen Read More

Het aandeel flexwerkers in Nederland is de afgelopen decennia flink gestegen. De groep flexwerkers is bijzonder heterogeen en bestaat uit werknemers met een kort of lang tijdelijk contract, uitzendkrachten, werkenden via een payroll-constructie en zzp'ers. Deze flexwerkers verschillen in het soort taken dat ze uitvoeren en de bedrijfssectoren waarin ze werkzaam zijn. Om de gevolgen van de flexibilisering voor de loopb Read More

Dit artikel onderzoekt welke factoren van invloed zijn op de inzet van flexibel personeel door werkgevers en op de toename hiervan in de loop van de tijd. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen tijdelijke contracten, uitzendkrachten en contracten zonder vaste arbeidsduur. Het onderzoek is uitgevoerd op het Arbeidsvraagpanel van het SCP, zowel voor de periode 2003-2015 als voor het jaar 2015. De factoren die in de literat Read More

'Is Frankrijk rijp voor een revolutie? Wantrouwen in de gevestigde orde, sociale uitsluiting, hoge werkloosheid, protest (…), tekenen de staat van het land (…), dat niet van verandering houdt, maar wel altijd bereid is tot een revolutie.' Dit waren zoal de teksten in de Nederlandse kranten en tijdschriften van het afgelopen jaar. Tot voor kort werden de Nederlandse arbeidsverhoudingen getypeerd in een tussenpositie tussen he Read More

Het overheidsbeleid richt zich op het verhogen van de arbeidsdeelname. Daarvoor is het van belang te weten hoeveel arbeidspotentieel er bestaat onder mensen die niet werken en dan gaat de aandacht in eerste instantie veelal uit naar werklozen. Hieronder worden, volgens de criteria van de International Labour Organization (ILO), niet-werkenden verstaan die recent naar werk hebben gezocht én direct beschikbaar zijn voor Read More

Van oudere werknemers wordt verwacht dat ze steeds langer doorwerken. Mede hierdoor is er steeds meer aandacht voor het inzetbaar houden van oudere werknemers. Werkgevers kunnen dit ondersteunen door het aanbieden van opleidingen en trainingen. Studies laten echter zien dat zij juist minder vaak opleidingen aanbieden naarmate werknemers ouder zijn, wat als leeftijdsdiscriminatie kan worden gezien. Op basis va Read More

Wordt het aantal uren dat iemand werkt beïnvloed door het aantal uren dat andere mensen om hem of haar heen werken, en zo ja hoe? Om deze vraag te onderzoeken maken we gebruik van een Nederlands panel, de DNB Household Survey, waarin respondenten gevraagd wordt hoeveel de mannen en vrouwen in hun omgeving gemiddeld genomen per week werken. Dit is voor zover wij weten de enige databron in Nederland Read More

In de Participatiewet staat dat bijstandsgerechtigden 'het naar vermogen verkrijgen, aanvaarden of behouden van algemeen geaccepteerde arbeid niet (mogen) belemmeren door kleding of gebrek aan persoonlijke verzorging'. De uitvoerders van dit beleid (klantmanagers) kunnen financiële sancties opleggen wanneer bijstandsgerechtigden niet aan deze eis voldoen. In dit artikel laten wij zien welk voorkomen precies van bijst Read More

Vrijwel alle westerse verzorgingsstaten hebben in de afgelopen decennia geprobeerd om hun sociale zekerheid meer 'activerend' te maken door het aanbod van dienstverlening aan werklozen met een uitkering, met als doel hun kansen op het vinden van werk te vergroten. Deze dienstverlening is doorgaans onderdeel van een pakket aan rechten en plichten dat verbonden is aan uitkeringen. Werklozen zijn op stra Read More

Europa komt steeds meer in politiek vaarwater. En dus is het tijd om de bakens te verzetten. Kort gezegd is dit de boodschap van het onlangs verschenen boek van Luuk van Middelaar, historicus en politiek filosoof en hoogleraar aan de Universiteit Leiden. De titel De nieuwe politiek van Europa impliceert dat er ook sprake is van een 'oude' politiek. Die 'oude politiek' komt in veel opzichten al aan de orde in zijn in 2009 gep Read More

Werk in de 21e eeuw is een interessant boek en zeker de moeite waard om te lezen. De belangrijkste reden daarvoor zit hem in de ondertitel 'Arbeid, macht en welvaart in het digitale tijdperk'. Het boek gaat meer over de ondertitel dan over de hoofdtitel. De oorspronkelijke titel is Wealth of Humans, hetgeen beter de inhoud weergeeft, maar misschien ook wat pretentieus is. Avent wil een heldere uitleg geven van hoe snel Read More

Als u zegt dat het goed of slecht gaat met de economie, wat bedoelt u dan precies? Realiseert u zich wel dat deze alledaagse uitspraak twee radicaal verschillende dingen kan betekenen?

IWOT22, De 22ste Internationale Workshop over Teamwork, vindt plaats op 6 en 7 September 2018 in Leiden en wordt georganiseerd door TNO.